Çeşitli Derecelerdeki Akrabalıklardan Yarar­lanılarak Tavşanlardaki Canlı Ağırlığın Kalıtım Derecesinin Tahmini

Authors : Ragıp TIĞLI

Pages : 87-96

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 1988-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir canlının fenotipi, genotip ile çevre şartlarının ortaklaşa ortaya çıkardıkları bir üründür. Bir canlının kromozomları üzerinde lokalize olmuş genler, o canlının Genotipini oluşturur. Çevre ise kromozom dışı etkilerin toplamıdır. Genotip, herhangi bir canlının belirli bir değer almasını sağlamakta çevre ise, bunda insert ignore into journalissuearticles values(-); ve insert ignore into journalissuearticles values(+); yönde sapmalar meydana getirmektedir. Memeli hayvan ağırlıkları gerçekten karmaşık bir karakterdir. Bu karakter dölün gelişmesi ve ananın özel etkileri şeklinde olan iki parça karakterin bir sonucu olur. Muhtemeldir ki bu karakterlerin her biri Genetik ve çevresel faktörler tarafından belirlenmiştir. Kalıtım Derecesi insert ignore into journalissuearticles values(Heritability);, hayvan ve bitki ıslâhında devamlı kullanılan bir deyim olup seleksiyon ve çiftleşme metodlarının belirlenmesi açısından önemli bir variyasyon ölçüsüdür. Vinsert ignore into journalissuearticles values(G);/Vinsert ignore into journalissuearticles values(P); = h 2 şeklinde formüle edilen bu ölçü, herhangi bir populasyonda ele alınan karakter bakımından tespit edilen fenotipik farklılıktaki genotipik farklılığın nispi payı olarak yorumlanır. Araştırıcıların hayvan ıslâhında başarı sağlamaları; materyallerinin, üzerinde durulan karakterlerin kalıtım derecelerini bilmelerine bağlı kılınmaktadır. Zira, ileriki generasyonlarda ele alınan verim bakımından bir ilerlemenin sağlanması genotipik variyasyonun ortaya konmasıyla mümkün olmakta bu da, çiftleşme metodları ile azaltılıp fazlalaştırılabilmektedir. Öyle ise; genotipin iyileştirilmesi için bir taraftan damızlık seçimi bir taraftanda çiftleştirme metodları imkânlarını kullanmak gerekmektedir. Bu amaçla mesaide; yurdumuzda oldukça popüler hale gelen ve hayvansal protein açığımızın kapatılmasında büyük katkıları olabilecek Tavşanların çeşitli dönemlere ait canlı ağırlıklarının kalıtım dereceleri hesaplanmaya çalışılmıştır. Genetik ve çevresel variyansların, özel deney teknikleri kullanılmadan populasyanlar üzerinde yapılan ölçümlerden direkt olarak hesaplanamayacağı dikkate alınarak, bu etkileyici variyanslar akrabalar arasındaki gözlenen ilişki derecelerinden bulunmak istenmiştir. Bunun için elde mevcut Beyaz Yeni Zelanda Tavşan sürüsünden üç populasyon oluşturarak akrabalık durumlarına göre cinsi olgunluğa gelenler çiftleştirilmişlerdir. İlk gebeliklerinden olan yavrularla-ebeveynlerinin 0., 7., 15., 30., 45., 60., 75. ve 90.ncı günlerdeki canlı ağırlıkları alınmıştır. Elde edilen rakamlar standartlaştırılarak tavşanların adı geçen günlerdeki canlı ağırlıklarına ait kalıtım dereceleri çok çeşitli akraba hatlarla incelemeye alınmış ve sonuçlar her akraba düzeyinde tartışılmıştır.
Keywords : Tavşan, Canlı Ağırlık, Heritability