Farklı çinko form ve dozlarının mısırın kuru madde verimi üzerine etkisi

Authors : Ebru DUYMUŞ, Murat GENCER, Oğuzhan AYDIN, Reyhan YERLİKAYA, M.bülent TORUN

Pages : 137-143

Doi:10.29136/mediterranean.635532

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2020-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çinko eksikliğinden kaynaklı bitkisel verimde önemli düşüşlerin olduğu bildirilmiştir. Bu düşüşlere karşılık alınabilecek en etkin yöntemlerden bir tanesi Zn gübrelemesidir. Bitkinin Zn kullanım etkinliğinde, uygulanan gübrenin Zn dozu ve formunun önemli olduğu düşünülmektedir. Bu amaçla, sera koşullarında artan dozlarda [0 insert ignore into journalissuearticles values(kontrol);, 0.2, 1, 5 mg kg-1] ve farklı formlarda insert ignore into journalissuearticles values(ZnO, ZnSO4.7H2O, Zn-EDTA, ZnCl2); Zn uygulamalarının mısır bitkisinin büyüme, yeşil aksam SPAD değeri, kuru madde verimi, Zn konsantrasyonu ve Zn içeriği üzerine etkisi belirlenmiştir. Denemede elde edilen bulgulara göre, Zn noksanlığından kaynaklı verim kayıplarının olduğu buna karşılık Zn uygulamasının söz konusu verim kayıplarının önüne geçtiği saptanmıştır. Çinko uygulamasından kaynaklı verim artış oranlarının %9 ile %191 arasında değiştiği, kontrol uygulamasına göre en belirgin artışların 1 ve 5 mg kg-1 Zn uygulamalarında olduğu bulunmuştur. Bu artış oranları üzerine uygulanan Zn formunun da önemli olabildiği belirlenmiştir. Özellikle en düşük Zn uygulama dozu olan 0.2 mg kg-1’da kontrol uygulamasına göre ZnO’den kaynaklı yeşil aksam kuru madde verim artışı %11 elde edilirken bu değer Zn-EDTA, ZnCl2 ve ZnSO4.7H2O için sırasıyla %139, %101 ve %49 olarak saptanmıştır. Çinko uygulamaları, bitkinin yeşil aksam kuru madde veriminde olduğu gibi yeşil aksam Zn konsantrasyonunu da arttırmıştır. Bu artışlarda, Zn uygulama dozunun önemli olduğu buna karşılık uygulanan gübre formunun önemli bir farklılık yaratmadığı belirlenmiştir. Benzer bulgular bitki başına Zn alınım miktarında da elde edilmiştir. Sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde en etkin Zn uygulama dozunun 1 mg kg-1 olduğu, bunun dışında Zn formları içinde bitkinin büyümesinde ve Zn kullanım etkinliğinde en etkin formun Zn-EDTA olduğu, bunu sırasıyla ZnCl2, ZnSO4.7H2O ve ZnO’in izlediği görülmüştür.
Keywords : Çinko formu, Uygulama dozu, Çinko noksanlığı, Kuru madde verimi, Mısır