Tarla koşullarında doymamış toprak hidrolik iletkenliğinin belirlenmesi ve matematiksel modellenmesi

Authors : Alhan SARIYEV, Sertan SESVEREN, Yusuf TÜLÜN, Harun KAMAN, Mert ACAR

Pages : 291-298

Doi:10.29136/mediterranean.686138

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2020-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, 37o00`53`` K ve 35o21`24`` D koordinatlarına sahip ağır bünyeli Arıklı toprak serisinde doygun olmayan toprak hidrolik iletkenliğin belirlenmesi ve arazide yerinde ölçülen ile laboratuvarda ölçülen toprak hidrolik iletkenlik değerlerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Serbest drenaj altında üzeri PE film ile kapatılmış toprak parsellerinin doygun hale getirilmesi için su uygulanmıştır. Toprak parselleri yaklaşık olarak 2×2 m boyutlarında oluşturulmuştur. Toprak su içeriği ve matriks emişin zamanla değişimi TDR ve tansiyometre ile izlenmiştir. Arıklı toprak serisine ilişkin hidrolik iletkenlik değeri 0.007-0.652 cm sa-1 arasında hesaplanmıştır. Toprak-su karakteristiğine ilişkin matematiksel model geliştirilmiş ve model üstel bir fonksiyon ile ifade edilmiştir. Genel olarak, tarla koşullarında gözlemlenen hidrolik iletkenlik K insert ignore into journalissuearticles values(ϴ);göz ile tahminlenen hidrolik iletkenlik K insert ignore into journalissuearticles values(ψ);mod arasındaki uyum test edildiğinde; kök ortalama kare hatası insert ignore into journalissuearticles values(RMSE); 0.081 cm sa-1 ve ortalama mutlak hata insert ignore into journalissuearticles values(MAE); 0.053 cm sa-1 ile küçük olmakla beraber ortalama göreceli hata insert ignore into journalissuearticles values(MRE); değeri %16.5 ile yüksek bir hata değerine sahip olmuştur. Sonuçlar ayrıca, önerilen yaklaşımın kuru toprak suyu içeriğindeki K insert ignore into journalissuearticles values(ϴ);göz tahminlemesinde doğru olduğunu ortaya koymuştur. Ancak, doygun koşullarda iyi sonuç vermediği gözlemlenmiştir. Sonuç olarak toprak su dinamiği çalışmalarında çalışma yapılacaksa, toprak hidrolik iletkenliğinin belirlenmesinde arazide yerinde ölçümlerin yapılması gerekmektedir.
Keywords : TDR, Serbest drenaj yöntemi, Doygun olmayan hidrolik iletkenlik, Toprak su içeriği