Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kullanılan damla sulama sistemlerinde tıkanıklık düzeyi ve performans değerlendirmesi

Authors : Servet TEKİN, Hale GÜMÜŞSOY, Gülşah BOZOĞLU

Pages : 223-232

Doi:10.29136/mediterranean.833614

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2021-08-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma, damla sulama sistemlerinin performans ve tıkanıklık düzeylerini belirlenmesi amacıyla 2018 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti insert ignore into journalissuearticles values(KKTC); ilçeleri olan Güzelyurt, Lefkoşa 3, Girne, İskele ve Gazimağusa bölgelerinde toplam 17 üreticiye ait tarımsal işletmelerde yürütülmüştür. Yapılan çalışma geniş kapsamlı olup ada genelinde damla sulama sistemini kullanan üreticiler örnek alan olarak belirlenmiştir. Çalışmada bölgeler; Güzelyurt “GY”, Lefkoşa “L”, Gazimağusa “GM”, Girne “G” ve İskele “İ” simgeleri ile gösterilmiş ve üretici ismi insert ignore into journalissuearticles values(1, 2, 3 ve 4); rakamla ifade edilerek konular oluşturulmuştur. Çalışma bölgesinde ki üreticilere ait damlatıcı yapım farklılık katsayısı değerleri çok düşük ve istenmeyen sınır değerlerinin altında çıkmıştır. Çalışmada damlatıcı türdeşlik değeri en düşük %60.2 ile GM4 üreticisinde, en yüksek değer %89.1 ile G1 üreticisinde elde edilirken, en düşük istatistiksel damlatıcı üniformite değeri %49.5 ile GM1 ve en yüksek %89.1 ile GY1 üreticindeki damla sisteminden elde edilmiştir. Çalışmada bölgelerindeki üreticiler sulama kaynağı olarak Güzelyurt akiferini kullanmaktadır. Güzelyurt akiferi bölgesine düşen yağış miktarının düşük olması, yöredeki çiftçilerin aşırı akiferden su çekmesi ve denizden akifere tuz taşınımlarının artması akifer suyunun tuzlanmasına neden olmaktadır. Bölgede damla yönteminde akiferden suyun kalitesinin düşük ve denetim birimindeki arıtma fitrelerinin arıtmada yetersiz olmasından dolayı sistemini performansını etkilediği ve tıkanmalara neden olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Damla sulama, Tıkanıklık, Damlatıcı türdeşliği, İstatistiksel damlatıcı üniformitesi