Dönüm Noktalarıyla Yahudilerin Amerika\\\'ya Göç Serüveni

Authors : Muhammed Güngör

Pages : 349-372

Doi:10.17131/milel.1573346

View : 89 | Download : 134

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yahudilerin Amerika’ya göç serüveni 1654 yılında 23 kişilik Yahudi bir topluluğun Kuzey Amerika’daki New Amsterdam’a (New York) gelmesiyle başlamış ve daha sonraki yıllarda da devam etmiştir. Bu göç serüveni başlıca üç döneme ayrılmıştır. Bu dönemlerin isimlendirilmesinde Avrupa’dan Amerika’ya göç eden Yahudilerin Avrupa’daki etnik kökenleri etkili olmuştur. Bu dönemler 1654-1820 yılları arasını kapsayan Sefarad Dönemi, 1820-1880 yılları arasını ifade eden Alman Dönemi ve son olarak 1881-1924 yılları arasını niteleyen Doğu Avrupa Dönemi’dir. 1654-1820 yılları arasını kapsayan Sefarad Dönemi kendi içinde Sömürge Dönemi (1654-1776) ve Erken Ulusal Dönem (1776-1820) şeklinde iki döneme ayrılmaktadır. Sömürge Dönemi de ayrıca Hollanda Dönemi (1654-1664) ve İngiltere Dönemi (1664-1776) şeklinde tasnif edilmiştir. Almanya’da ve daha sonraki süreçte Çarlık Rusya’da yaşayan Yahudilerin düştüğü zor durumlar, bunların aleyhine çıkartılan yasalar, baskı ve zulüm altıda yaşamak zorunda bırakılmaları ve büyük ekonomik sıkıntılar Yahudilerin Yeni Dünya olarak bilinen Amerika’ya göç etmelerini zorunlu kılmıştır. Her bir göç dalgasında Yahudiler, büyük sıkıntılarla karşılaşmışlardır. Eğitimsiz ve parasız olmaları, ailelerini geride bırakmak zorunda olmaları, İngilizce bilmemeleri ve hatta kimliklerinin Yahudi olması yaşadıkları sıkıntıların başlıca sebepleridir. Bütün bunlara rağmen Amerikan Yahudileri, zamanla ekonomik, eğitim, siyaset ve kültür bağlamında yeni hak ve özgürlükler elde etmişlerdir. Bu özgürlük ortamında neredeyse her alanda hayal edemeyecekleri kadar büyük başarılar kazanmışlardır. Amerika’da seyyar satıcı olarak işe başlayan Yahudiler, mağazalar açacak ve hatta bankalar kuracak kadar zenginleşmişlerdir. Eğitimsiz Yahudilerin çocukları doktor, avukat ve öğretmen olarak kendilerini ispatlamışlardır. Bu başarıları kazanırken zaman zaman büyük sıkıntıların üstesinden gelmek zorunda kalmışlardır. Bütün bunların sonucunda Amerika yedi milyona yaklaşan Yahudi nüfusuyla İsrail’den sonra Yahudilerin ikinci vatanı olmuştur. Öte yandan, dünya siyasetinde ve ekonomisinde etkin rol oynayan Amerikan Yahudilerinin göç tarihini ana hatlarıyla ortaya koymanı amaçlayan bu çalışma, bizzat Amerikan Yahudilerinin ve bunların gücünün anlaşılmasına katkı sağlaması açısından önem arz etmektedir.
Keywords : Dinler Tarihi, Yahudilik, Yahudi Tarihi, Amerika, Göç