Türk Tiyatro Alanında Örgütsel Yapılanma: Siyasetin ve Kurumsal Mantıkların Etkileri

Authors : Özge CAN

Pages : 25-44

Doi:10.57082/mpsr.1113579

View : 8 | Download : 6

Publication Date : 2022-12-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Örgüt araştırmaları alanında önemli bir teorik çerçeve sunan kurumsal mantıklar, örgütsel alanların rakip anlam sistemleri tarafından nasıl şekillendirildiğini, aktörlerin bu sistemlerin ayrıştırılabilir bileşenlerini kimlik oluşturma, birleştirme ve dönüştürme araçları olarak nasıl kullanabildiklerini gösterir. Bu makale, kurumsal mantıkların tarihsel bir incelemesi yanında, yaratıcı bir endüstri olan Türk tiyatro alanında örgütlerin nasıl konumlandıklarına dair keşfedici bir analiz sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, kurumsal mantıklar yaklaşımını yapılandırma insert ignore into journalissuearticles values(konfigürasyon); bakış açısıyla bütünleştirerek, belli kurumsal mantıkların etkisi altındaki bir endüstride örgütlerin birbirleriyle nasıl ilişkilendiklerini geniş siyasi ve sosyo-kültürel dönüşümlere dayalı olarak açıklamaktır. Bunun için, Türkiye’de 1923 ve 1980 yılları arasında İstanbul ve Ankara illerinde faaliyet yürüten profesyonel tiyatrolarca oynanan oyunların verisi toplanmıştır. Bu veriye dayanarak tiyatro topluluklarının üç farklı zaman diliminde ve bir endüstri haritası üzerinde birbirlerine göre nasıl konumlandıkları incelenmiştir. Yapılan tarihsel analiz, seçilen dönemlerde Türk tiyatrosuna iki kurumsal mantığın hâkim olduğunu göstermektedir; aydınlanma mantığı ve eleştirel-estetik mantık. Çok boyutlu ölçekleme insert ignore into journalissuearticles values(MDS); analizi ve benzerlik hesaplaması sonuçları ise, her dönemde farklı tiyatro kümelerinin ortaya çıktığını, bunun da hâkim mantıklar ile beraber bu mantıkların dayandığı politik ideolojilerin doğrudan bir sonucu olduğunu göstermektedir. Çalışmada tanımlanan ve yorumlanan konfigürasyonlar, endüstrilerin kurumsal mantıklar yoluyla inşasına ve dönüşümüne dair anlayışımızı genişletmektedir. Endüstri içi varyasyonun ve değişiminin haritalanması ile örgüt gruplarının stratejik konumlanması üzerine gelecekteki tartışmalara katkı sağlanması umulmaktadır.
Keywords : Örgütsel yapılanma, kurumsal mantıklar, politik etkiler, tiyatro, yaratıcı endüstriler, çok boyutlu ölçümleme analizi