Sanat ile Teknolojiyi Performansta Birleştiren Sanatçı: Stelarc

Authors : Solmaz Bunulday HASGÜLER

Pages : 39-49

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2012-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanat ve teknoloji birlikteliği 20. yüzyılın başlarından itibaren artık vazgeçilmez olgulardan biri olmuştur. Bauhaus’tan Vkhutemas’a ve Rus Konstrüktivistlerine uzanan yelpazede sanatsal üretimin “tekniğe karşı değil teknik ile birlikte” yürütülmesi gerektiği savunulmuş ve “resim sehpasından makineye” gibi sloganların öne çıktığı görülmüştür. Konstrüktivistlerin üretim sanatı insert ignore into journalissuearticles values(Tatlin, Gabo gibi); olarak ortaya koydukları ürünler 1950’lerin Kinetik Sanatı’na insert ignore into journalissuearticles values(Calder, Tinguely gibi); zemin oluşturmuşlardır. Burada söz konusu edilen teknoloji ve sanat birlikteliği tasarım olgusuna yoğunlaşmış, sanat tasarım üzerinden toplumsal bir amaca yönelmiştir. Oysa 1960’lı yılların başından itibaren bu konuda bir takım değişimler görülmeye başlamıştır. Artık toplumsaldan öte -genel bir sav olmamakla birlikte- bireysel yaklaşımlar giderek daha önem kazanmıştır. Bu bağlamda ele alınabilecek sanatsal yaklaşımlardan biri “performans”tır. 1960’lı yıllarda sanat piyasasının dinamiklerine karşı kendi bedenini bir sanat aracı ve alanı olarak görmeye başlayan sanatçıların ortaya çıktığı görülmektedir Sanatçılar bedenlerini sadece bastırılmış duygu, dürtü ve düşünceleri ifade aracı olarak görmemişler aynı zamanda onu bir başkaldırı aracı olarak görmüşlerdir. Bedenin sınırlarını, nereye kadar zorlanabileceğini, olanaklarını sorgulayan sanatçıların varlığından bahsetmek mümkündür. Bu bağlamda ele alınabilecek sanatçılardan biri Stelarc’tır. Başlangıçta bedeninin işlev ve sınırlarını kendini galeri mekânları veya alternatif mekânlarda kancalara asarak gösteren sanatçı 1990’ların başından itibaren sonra teknolojinin olanaklarını kullanarak bedenini değiştirilebilme ve güçlendirilebilme olanaklarını araştırdığı performanslarını gerçekleştirmiştir. Stelarc, bu performanslarda protezler, robotlar, tıbbi araçlar, internet gibi birçok malzeme ve tekniği kullanmıştır
Keywords : Sanat, Teknoloji, Performans, Siberpunk, Siborg