Mekkî b. Ebî Tâlib’in el-Keşf ‘an Vücûhi’l-Kırâʾâti’s-Seb’ Adlı Eserine Tevcîhü’l-Kırâʾat Bağlamında Bir Bakış

Authors : Recep KOYUNCU

Pages : 313-344

Doi:10.30523/mutefekkir.659182

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân lafızlarının okunuş keyfiyetleri olarak tanımlanan kıraat olgusu, Hz. Peygamber döneminde hayatiyet kazanmıştır. Bu durum, farklı kıraatlerin ortaya çıkmasında önemli rolü olan “yedi harf” diye de bilinen, Hz. Peygamber’in insanlara vahiy lafızlarını kendi lehçelerine uygun olarak okuyabilme serbestisini tanımasıyla başlamıştır. Bu ruhsatın neticesi olarak Hz. Peygamber vahyin farklı lehçelerle okunmasına izin vermiş, kendisi de bu şekilde uygulamıştır. Her ne kadar tercih ve hüccet olgusunun sistematik anlamda bu dönemde varlığı söylenemese de, farklı okuma biçimlerinin başlaması, bunun akabinde birbirlerinin okuyuşlarını tenkit eden sahabenin kendi okudukları kıraati savunmak maksadıyla meseleyi Hz. Peygamber’e taşıması, söz konusu hüccetin nüvesinin bu dönemde olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada öncelikle, İbn Mücahid’e kadarki süreçte kıraat ilminin sistematik tekâmülünde önemli yere sahip ihticâc olgusunun tarihsel arka planı ve gelişim sürecine dair hususların tespiti yapılacaktır. Ardından hüccete dair çalışmaların bir numunesi ve bu alanın önemli çalışmalarından Mekkî b. Ebî Tâlib’in insert ignore into journalissuearticles values(ö. 437/1045); el-Keşf adlı eseri tahlil edilecektir.
Keywords : Kıraat, Tercih, Tevcih, Hüccet, Mekkî b Ebî Tâlib