Kullanıcı Beklentilerinin Modern Bir Cami Örneği Üzerinden İncelenmesi

Authors : Sena IŞIKLAR BENGİ, Abdurrahman Yağmur TOPRAKLI

Pages : 41-55

Doi:10.26835/my.648396

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Camiler biçimsel özellikleri, kullanım şekilleri, mimarlık tarihindeki önemleri bakımından akademik çalışmalara ve tartışmalara konu olmaktadır. Bu çalışmalar daha çok mimarların biçimsel arayışları ile gündeme gelen tartışmalardır. Mimarlık camiasında birçok mimar ve mimarlık eleştirmeni bu alanda düşüncelerini ifade etmiştir. Öne çıkan görüşlerden biri camilerin yakın çevresini niteleyen merkez yaratması, toplanma mekânı yaratan sosyal, kamusal bir yapı olması, anıt, simge ve işaret değeri üzerinden değerlendirilmesi gerekliliğini savunmaktadır. Cami değerlendirmelerinin çoğunlukla uzmanların biçimsel yaklaşımlarla sürdüğü görülmüştür. Buna karşın her mimari yapıda olduğu gibi sakinlerinin yorumları yapıların eksikliklerinin saptanmasında, iyileştirilmesinde ve mimari tipolojinin geliştirilmesinde önemlidir. Değişen kullanımlar ve dolayısı ile mekânsal dönüşüm kullanıcı yorumlarıyla saptanabilir kılınacaktır. Bu çalışmada Ankara’nın protokol camilerinden Ahmet Hamdi Akseki Cami ele alınmıştır. Caminin değerlendirilmesi kullanım sürecinde değerlendirme yöntemi kapsamında 139 kişilik bir alan çalışmasıyla elde edilmiştir. Cami anıt, simge ve işaret değeri, yakın çevresini niteleyen merkez yaratması, toplanma mekânı yaratan kamusal bir yapı olması, camilerin geçmiş ve güncel kullanımları doğrultusunda incelenmiştir. Böylece yapıların asıl sahibinin kullanıcıları olduğu savıyla, Ahmet Hamdi Akseki Cami’nin eksiklikleri saptanmış, öneriler sunulmuştur. İncelemeleri ve değerlendirmeleri ile bu çalışma, cami tasarımlarındaki literatüre çeşitlilik katan, kullanıcı beklentilerinin önemini vurgulayan bir etki yaratacaktır.
Keywords : Cami tasarımı, mimar beklentisi, kullanıcı beklentisi, kullanım sürecinde değerlendirme