SADİ-Yİ ŞİRAZÎ’NİN AŞK VE SABIR KONULU TERCİİBENDİ

Authors : Şeyda ARISOY

Pages : 57-102

Doi:10.32330/nusha.803687

View : 7 | Download : 14

Publication Date : 2021-06-24

Article Type : Research Paper

Abstract :VI. ve VII. insert ignore into journalissuearticles values(XII-XIII.); yüzyılları arasında yaşamış olan Sa‘dî-yi Şîrâzî, Fars edebiyatının en büyük şairlerindendir. 606/1209 yılında Şiraz’da dünyaya gelmiştir. Tam adı Ebû Muhammed Müşerrifüddîn insert ignore into journalissuearticles values(Şerefüddîn); Muslih’dir. Salgurlular döneminde doğan şairin gençlik yılları, Moğol istilası dönemine rastlamıştır. Şiirlerinde Sa‘dî mahlasını kullanmıştır. Şairin hem Doğu hem de Batı edebiyatını büyük ölçüde etkileyen ve yankı uyandıran önemli eserleri vardır. Şair hem manzum hem de mensur yapıtlar yazmıştır. Dünyaca ünlü olan Gülistan ve Bostan kitapları kadar Külliyyât`ı da oldukça önemli bir eseridir. Şair, eserlerinin birçoğunu didaktik, ahlaki ve duygusal bir temele dayandırmıştır. Gerek kendi eserlerinden gerekse ondan bahseden kaynaklardan anlaşıldığı üzere Irak, Hicaz, Şam, Lübnan, Kuzey Afrika, Anadolu ve hatta Uzakdoğu’ya seyahat etmiş ve o topraklarda dönemin ileri gelenleriyle ve halkla görüşüp sohbet etmiştir. 30 yıl süren yolculuğunun ardından Şiraz’a dönmüş ve burada insert ignore into journalissuearticles values(690/1291); vefat etmiştir. Bu çalışmada, Sa‘dî Şîrâzî’nin hayatı ve edebî kişiliği hakkında kısaca bilgi verildikten sonra Külliyyât`ında yer alan âşık ve sabır konulu terciibendinin Farsça metni de yazılarak bent bent Türkçeye çevrilip edebi sanatlar ve dilbilgisi açısından incelenmiştir. Vezinde aynı, kafiyede farklı birkaç bentten oluşan terciibent, Fars şiirinde bir nazım türüdür. Bu terciibent, Saʻdî’nin Sa‘d b. Ebi Bekr’in ölümü üzerine mersiye olarak söylediği terciibendin haricinde tek terciibent olarak bilinmekle birlikte aşk ve aşk uğruna çekilen sıkıntılara sabretmeyi konu edinmektedir. Çalışmaya konu olan terciibentte yer alan özel isimler ve bazı hususlar hakkında sonnot şeklinde gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Keywords : Sadî yi Şirazî, Terciibent, Fars Edebiyatı, Aşk, Sabır