ESKİ FARSÇADA FİİLİN SONUNDAKİ “ی/YE” EKİ

Authors :

Pages : 310-325

Doi:10.32330/nusha.1512383

View : 46 | Download : 67

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Derî Farsçanın önemli bir gramer unsuru olan “ی/ye” eki, klasik Farsçada geçmiş zaman fiilleriyle sıkça kullanılmış, ancak günümüz Farsçasında kaybolmuştur. M. X. ve XI. yüzyıl metinlerinde yaygın olan bu ek, geçmiş zamanın yanı sıra şimdiki zaman ortacında ve çeşitli zaman kiplerinde kullanılır. Morfolojik ve yapısal açıdan farklılıklar gösteren bu ek, “/یذ îz” gibi formlara da sahiptir. Klasik Farsça dilbilgisinde “یا/yâ” (ی/ye) olarak adlandırılan bu ek, şart, temenni, süreklilik gibi türlere ayrılır ve farklı zaman kiplerinde kullanılır. Avrupalı gramer yazarları bu ekin rolünü yeterince açıklamamış ve onu “همی/hemî” ve “می/mî” ile eşdeğer görmüşlerdir. “ی/ye” ve “یذ/îz” ekleri, geçmiş ve şimdiki zamanlarda ikili rol oynar, şart, şüphe, istek ve alışkanlıkları ifade eder, ancak durum fiillerinin kullanıldığı bazı durumlar dışında sürekliliği göstermez. Bu çeviride Fransız Araştırmacı ve İranolog Prof.Dr. Gilbert Lazard’ın Fransızca kaleme aldığı klasik Fars dilinin genel tarihi, fonetiği ve gramer özelliklerini anlattığı ve uzmanlar tarafından alanının en önemli eserlerinden kabul edilen La Langue Des Plus Anciens Monuments de la Prose Persane (Paris, 1963) adlı kitabının Dr. Hüsrev Ferşîdverd tarafından Farsçaya çevrilen ilgili bölümü Türkçeye aktarılmıştır
Keywords : ی/ye” Eki, Gilbert LAZARD, Eski Farsça, Fiildeki “ی/ye” eki, Şekil Açısından “ی/ye”