Türkçe Öğretiminde Soru Hazırlamada Yararlanılabilecek İki Taksonomi: Bloom ve Barrett Taksonomisinin Karşılaştırmalı İncelemesi

Authors : Duygu YÜCEER

Pages : 67-84

Doi:10.35233/oyea.1110666

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Türkçe öğretiminin temel amacı anlama ve anlatma becerilerinin kazandırılması ve geliştirilmesidir. Eğitimde ölçme ve değerlendirmelerin bir parçası olan sorular bu temel amaca erişilip erişilmediğini kontrol etmenin en önemli araçlarındandır. Bir kontrol mekanizması olması dışında farklı düzeyde bilişsel süreçleri teşvik eden soruların anlama becerilerini geliştirmede etkili olduğunu ortaya koyan çalışmalar bulunmaktadır. Diğer yandan yapılan ulusal alan yazın taraması anlama becerisi alanında hazırlanan soruların talep ettiği bilişsel süreçler bakımından daha çok temel düzeyde yığıldığını göstermektedir. Bu noktada taksonomiler eğitimcilerin etkili sorular hazırlamasına rehberlik edebilecek temel kaynaklar olarak ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı okuyuculara Bloom ve Barrett taksonomisine ve gelişim süreçlerine dair temel bilgileri sunmak ve soru hazırlarken bu taksonomilerden faydalanmak isteyenlere rehberlik etmektir. Derleme türündeki bu makalede Bloom ve Barrett taksonomisinin ortaya çıkış ve gelişim süreçleri ile bu taksonomilerin basamaklarının tanımlarına ve kullanıcılara sundukları fırsat ve sınırlılıklara değinilmektedir. Çalışmada her iki taksonominin basamakları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Böylece eğitim öğretimin farklı kademe ve disiplinlerinde daha yaygın olarak kullanılan Bloom taksonomisinden hareketle onun kadar yaygın olmayan Barrett taksonomisinin okuyucu zihninde somutlaşmasını sağlamak hedeflenmiştir. Barrett taksonomisinin esas amacı okuma anlamlandırma becerisinin sınıflandırılması olduğundan bu durumun Türkçe öğretimi alanındaki araştırmacı ve uygulayıcılara fayda sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords : sorular, anlama becerisi, Bloom taksonomisi, Barrett taksonomisi