Devlet, Toplum ve Aydınlar: 100. Yılda Cumhuriyet ve Cumhuriyetçilik Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Deniz Yıldırım, Evren Haspolat

Pages : 201-225

Doi:10.30586/pek.1424427

View : 160 | Download : 166

Publication Date : 2024-03-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de son yıllarda Cumhuriyet ve Cumhuriyetçilik olgusunun teorik ve pratik açıdan irdelenmesine odaklanan geniş bir literatür oluşmaya başlamıştır. Uluslararası teorinin ve deneyimlerin de etkisiyle genişleyen bu literatür, Türkiye’nin tarihsel Cumhuriyet atılımının özgünlüğü, eleştirisi ya da eleştirel sahiplenilmesi çerçevesi içinde yeniden anlamlandırılarak somut siyasal yaşama ve buradaki tartışmalara da etki etmeye başlamıştır. Bu tartışmaların yakın tarih içindeki siyasal gelişmeler doğrultusunda topluma, devlete ve aydınlara nasıl yansıdığını anlamak için, önemli dönüm noktalarındaki Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına karşılaştırmalı olarak bakmak faydalı bir yöntem olabilir. Bu yaklaşım çerçevesinde makale, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılı olan 2023’te devlet, toplum ve aydınlar katında Cumhuriyet ve Cumhuriyetçilik olgularının güncel durumunu Gramsci’nin “bütüncül devlet” yaklaşımı çerçevesinde değerlendirmektedir. Bu doğrultuda çalışma öncelikle, Cumhuriyet’in 75. Yıl kutlamaları ile 100. Yıl kutlamaları arasındaki farklar üzerinden politik toplum, sivil toplum ve aydınlar düzeyindeki değişimin izlerini sürmekte ve devamında da, hem devlet hem de toplum katında yaşanan bu değişmelerin olası siyasal ve düşünsel gelişmelere etkisini yine Cumhuriyetçilik olgusunun geleceği bakımından tartışmaktadır.
Keywords : Cumhuriyet, Cumhuriyetçilik, Bütüncül Devlet, Aydınlar, Hegemonya