Yenilenebilir Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği

Authors : Sidar Atalay Şimşek

Pages : 425-433

Doi:10.30586/pek.1418987

View : 105 | Download : 95

Publication Date : 2024-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz: Ekonomik büyümenin ham maddelerinden biri olan enerji, sürdürülebilir büyüme hedefinin sağlanması noktasında dikkate alınması gereken bir konu olmuştur. Ekonomik büyüme gerçekleştirilirken ekolojik çevreye verilen zararın en aza indirilmesi önem arz etmektedir. Bu sebeple sürdürülebilir büyüme için yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanımına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de 1995-2018 yılları arasında yenilenebilir enerji tüketimi ile büyüme arasındaki nedensellik analizi incelenmiştir. Çalışmada ilk olarak serilerin durağanlığını test etmek amacıyla bütün değişkenlere ait birim kök sınaması yapılmıştır. Optimal gecikme uzunluğunu belirlemek için bilgi kriteri kullanılmıştır. Vector AutoRegresif (VAR) modelinin kullanılıp kullanılmayacağı varsayım testleri uygulanmıştır. Bu çerçevede ilk varsayım olan otokorelasyon sorununun olmamasının tespiti için Otokorelasyon LM testi uygulanmıştır. İkinci varsayım olan değişen varyansın olmamasının analizi için White Heteroskedasticity testi kullanılmıştır. Varsayım testleri için son olarak parametre istikrar testi AR Roots testi ile sınanmıştır. VAR Granger Nedensellik testiyle de analize konu olan değişkenler arasındaki nedensellik sınaması yapılmıştır. VAR Granger Nedensellik testiyle, kısa dönemde, yenilenebilir enerji tüketiminden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda Türkiye’de 1995-2018 yılları arasında büyüme hipotezinin geçerliliği söz konusudur. Dolayısıyla Türkiye’de geleneksel enerji kaynaklarının yenilenebilir enerji kaynaklarıyla değiştirilmesine yönelik politikaların desteklenmesi önem arz etmektedir.
Keywords : Yenilenebilir Enerji, Ekonomik Büyüme, Nedensellik Testi, Türkiye