Drought Analysis and Resilient Strategies: The Case of Lake Van Basin

Authors : Buse ÖZER, Özge YALÇINER ERCOŞKUN

Pages : 207-230

Doi:10.32569/resilience.880029

View : 19 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kuraklık, her zaman diğer doğal afetlerden daha yavaş ilerleyen ve geç farkedilen bir doğal afet olmuştur. Yağışların azalmasıyla başlamış ve tüm insan faaliyetlerini etkilemiştir. Artan iklim değişikliğinin etkileri ve geçmiş kuraklıklara bakılarak gelecekte kuraklık yaşanmasının kaçınılmaz olduğu kesinleşmiştir. Günümüze kadar Türkiye de dahil olmak üzere pek çok ülke kuraklığı deneyimlemiştir. Ülkemizde son yıllarda farklı bölge ve havzalarda kuraklığı belgeleyen çeşitli yayınlar ortaya çıkmıştır; ancak geniş tarım alanlarına sahip olan Van Gölü Havzası`nda kuraklık analizi ve devamındaki stratejileri sunan bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Van Gölü Havzası’nda geçmiş yıllarda yaşanan meteorolojik kuraklıklarının ortaya çıkarılması ve bu kuraklıklara havzanın özelliklerine bakılarak uygun dirençilik stratejilerinin belirlenmesidir. Bu amaçla, geçmiş meteorolojik kuraklıkları tespit etmek ve kuraklık değerlerini hesaplamak için bu çalışmada Standardize Yağış İndeksi insert ignore into journalissuearticles values(SPI); kullanılmıştır. Mekansal analizler, ArcGIS yazılımı kullanılarak Ters Mesafe Ağırlıklı insert ignore into journalissuearticles values(IDW); enterpolasyon yöntemiyle hazırlanarak, 2010-2019 yılları arasındaki her yıl için oluşturulan analziler değerlendirilmiştir. Van Gölü Havzası Kuraklık Yönetim Planı’nda proje uzmanı olarak görev yapmış ilgili uzman ile online röportaj yapılmıştır. Bu röportajda havzanın mevcut durumu ve potansiyelleri tartışılmıştır. Analizler ve literatür çalışması sonrasında havzaya en uygun stratejilerin belirlenmesi için uzman görüşünden yararlanılmıştır. Stratejiler belirlenirken havza ve ekosisteme uygunluğu dikkate alınmıştır. Havzada 2012, 2013, 2016 ve 2019 yıllarında şiddetli kuraklık seviyesinde kuraklık olduğu belirlenmiştir. Havzada yaşanan kuraklıkların sebebinin sadece iklim değişikliği değil tarımda kullanılan suyun, yanlış sulama tekniklerinin, teknolojik sistemlerin havzada eksikliğinin ve halk bilincinin de etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeplerin kuraklık üzerindeki etkilerinin azaltılması için havzaya uygulanabilir dirençlilik stratejileri belirlenmiştir. Çalışmanın gerçekleştirildiği Van Gölü Havzası’nda uygulanan yöntem ve geliştirilen stratejilerle birlikte, kuraklıkla ilgil yapılan çalışmaların çerçevesinin geliştirilmesine önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir. Bu nedenle bu çalışmanın sonuçları, kuraklık analizi bakımından teoride, stratejilerin uygulanması bakımından ise pratiğe katkı sağlama potansiyeline sahiptir. Bu katkılarla uyumlu stratejiler uygulanırsa, Van Gölü Havzası’nın kuraklığa karşı daha dirençli ve kuraklıklık risklerine karşı daha az etkilenebilir olacağı beklenmektedir.
Keywords : Kuraklık, Van Gölü Havzası, Standartlaştırılmış Yağış İndeksi SPI, , Coğrafi Bilgi Sistemleri CBS, , Dirençlilik Stratejileri