Psikiyatri Hastalarında Zorunlu Yatış ve Zorla Tedaviye Bir Bakış Açısı

Authors : Nevin ŞEN, Filiz SÜZER ÖZKAN

Pages : 176-181

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2017-10-19

Article Type : Review Paper

Abstract :Zorunlu yatış terimi bireyleri istemleri dışında hastaneye yatırmak ve orada tutmak anlamını taşımaktadır. Zorla tedavi terimi ise hastaların hastalığı ve tedaviye gereksinimi olduğunu kabul etmemelerine bağlı olarak aydınlatılmış onam veremeyecek durumda olmalarında başvurulan durumdur. Zorunlu yatış ve zorla tedavi konusu tüm dünyada ve ülkemizde hukuksal ve etik açıdan sorun yaşanılan önemli bir konudur. Bu durum ile psikiyatrik bozukluğu olan hastaların tedavisinde sık karşılaşılmaktadır. Çünkü hasta genellikle davranışları üzerindeki iradesini kısmen ya da tamamen yitirmiş, bazen de hastalığın etkisiyle düşünce ve duyguları kendi yaşamının “normal” gidişatından sapmış bir durumdadır. Nitekim zorla yatırma hastanın rızası dışında kişinin özgürlüğünü kısıtlayıcı bir eylem olarak uygulanmakta olup medeni hukuku, özellikle kişiler hukuku, aile hukuku ve miras hukuku kapsamında geniş olarak değerlendirildiğinde suiistimale açık bir konu olduğu aşikârdır. Hangi nedenle olursa olsun kişinin istemi dışında hastaneye yatırılması, onun özgürlüğünü kısıtlayan ve özerkliğine saldırı anlamına gelen bir uygulamadır. Ülkemizde bu konuyla ilgili araştırmalara fazla rastlanılmamıştır. Bu derlemede konuyla ilgili geçmişten günümüze yapılan gelişmelere değinilmiş ve etik açıdan bir bakış açısı oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı gerek zorunlu yatış ve zorla tedavi konusunda ülkemizde ki yasal boşluğa dikkat çekmek gerekse hak ve özgürlüğü kısıtlanmış psikiyatri hastalarının haklarının korunmasında savunuculuk rolü üstlenen hemşire ve hekimlerin yaşadıkları etik sorunlara dikkat çekmektir.
Keywords : Etik, hemşirelik, zorunlu yatış, zorunlu tedavi