FAHREDDÎN-İ IRÂKÎ DİVANI’NDA KOZMİK UNSURLAR

Authors : Esengül UZUNOĞLU SAYIN

Pages : 689-707

Doi:10.26791/sarkiat.687332

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2020-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :610-688 insert ignore into journalissuearticles values(1213-1289); yıllarında yaşayan Fahreddîn-i Irâkî, Fars edebiyatının ünlü âlim ve sûfî şairlerindendir. Kültüre önem veren saygın bir ailede büyümüştür. Küçük yaşta Kur’ân-ı Kerim’i ezberlemiş, on yedi yaşında nahiv, sarf, bedî, beyan, meânî, belâgat, münâzara, tefsir, hadis, fıkıh, astronomi gibi tüm aklî ve naklî ilimlere ders verecek derecede hâkim olmuştur. Uşşâknâme, Lemaʻât ve Dîvân’dan oluşan manzum ve mensur eserleri vardır. Tasavvufun etkisinde kalan Irâkî, eserlerini âşıkane ve arifane bir dille yazmıştır. Eserlerinde tevhid sırları, hakiki aşk ve mutlak güzellik gibi konularını işlemiştir. Şiirlerinde sade ve akıcı bir üslub kullanmıştır. Kelimeleri çoğunlukla bilinen anlamlarıyla kullanılmış, anlaşılması güç kelime ve kavramlardan uzak durmuştur. Senâî, Attâr, Mevlâna ve Sadî gibi ünlü şairlerden etkilenmiş, Hâfız ve Câmî gibi şairler de ondan etkilenmiştir. Çalışmada Irâkî’nin Nesrîn-i Muhteşem insert ignore into journalissuearticles values(Hezâî); tarafından Mecmûa-i Âsâr-i Fahreddîn-i Irâkî insert ignore into journalissuearticles values(Tahran 1372 hş.); adıyla neşredilen Dîvân’ı esas alınarak Divan’da yer verilen kozmik unsurlar incelenmiştir. Fahreddîn-i Irâkî’nin hayatına kısaca değindikten sonra Dîvân’da yer alan kozmik unsurlar Dîvân’dan örnek beyitler kullanılarak incelenmiş, beyitlerin sonuna sayfa ve beyit numarası verilmiştir.
Keywords : Fahreddîn i Irâkî, Dîvân, Kozmik Unsurlar