Arvâsî Şeyhlerinin Anadolu’ya Gelen İlk Ceddi: Şeyh Kâsım el-Bağdâdî ve Seyâhatnâme Adlı Eseri’nin Kayıp Olan Orijinal Nüshası

Authors : Ferzende İDİZ

Pages : 237-256

Doi:10.46231/sufiyye.1141360

View : 52 | Download : 34

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Başlangıçta Kâdiriyye daha sonra Nakşibendiyye tarîkatlarını temsil etmiş olan ve Arvâsîler olarak bilinen ailenin Anadolu’ya gelen ilk ceddi, Hacı Kasım el-Bağdâdî’dir. Moğolların Bağdat’ı istilası üzerine Şeyh Abdurrezzâk el-Kâdirî’nin halifelerinden Hacı Kâsım el-Bâğdadî, şeyhinden izin alarak ailesi ile birlikte Anadolu’ya göç etmiştir. Musûl’dan Mardin, Diyarbakır, Urfa ve Bursa’ya giden el-Bağdâdî, Siirt’in Pay köyüne yerleşerek irşad görevini sürdürmüş ve dolayısıyla Anadolu’da Kâdiriyye Tarîkatı’nı yayan önemli şahsiyetlerden birisi olmuştur. Ölmeden önce oğlu ve halifesi olan Şeyh Haydar’a geçmişlerini anlatan Seyâhatnâme adında bir eser yazmasını vasiyet etmiş ve oğlu da vasiyetini yerine getirmiştir. Söz konusu Seyâhatnâme’de ailenin Anadolu’ya gelişi, aile şeceresi, Şeyh Kâsım el-Bağdâdî’nin tarîkat icâzeti gibi önemli bilgiler birinci ağızdan aktarılmıştır. Son zamanlarda bulup inceleme fırsatı elde ettiğimiz yazma eser, Kâdiriyye Tarîkatı’nın Anadolu’ya gelişi, Bursa’nın fetih tarihi vb. bazı tarihi olaylara ışık tutuyor olması açısından önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu makalede Şeyh Kâsım el-Bağdâdî’ye ait Seyâhatnâme’nin orijinal nüshası ve içeriği hakkında bilgi verilecektir.
Keywords : Anadolu, Arvâsî, Kutub, Seyâhatnâme, Şeyh Kâsım el Bağdâdî, Van