The Establishment Process of the Ottoman First Period Madrasas and the Teaching of Arabic Language

Authors : Hüseyin DEMİR

Pages : 614-622

Doi:10.14686/buefad.297832

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2017-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı İmparatorluğu; aşiretten beyliğe, beylikten devlete, devletten ise cihan imparatorluğuna geçerken, kurumsallaşma döneminin en önemli ve öne çıkmış eğitim kurumlardan biri olan medreselerde eğitim ve öğretimin Arap Dili’nde yapılmasını sağlamış ve böylece kendine has bir eğitim ve öğretim sistemi oluşturmuştur. Bununla birlikte Osmanlı İmparatorluğu’nun bilime ve bilim adamlarına önem vermesi, eğitim ve öğretim kurumlarını parasız yapması ve bu kurumlarda eğitim öğretim faaliyetlerini yerine getiren öğrencilerin barınma ihtiyaclarını karşılaması, Osmanlı toplumunu eğitim ve öğretime teşvik ederken, ilim hayatının kısa süre içerisinde ilerlemesini ve yaygınlaşmasını sağlamıştır. Bu bağlamda o dönemin eğitim kurumları olan medreselerde okutulan Arap Dili, genellikle nakli ilimlerden oluşan Kur’an tefsiri, Hadis ve İslam fıkhı gibi dini eğitime yönelik olmuşsada İstanbul’un fethinden sonra akli ilimlerin verilmesi ve tahsili için öğrenilmesi zorunlu olan bir dile dönüşmüştür. Bununla beraber eğitim ve öğretimin yenilenmesi eğitim kurumları olan medreselerde eğitim düzeyini yükseltmiş, medreselerin gelişmesini sağlamış ve sayılarını arttırmıştır. Bu medreselerde okutulan ilmi eserler ve onlara kaynak teşkil eden kitaplar, Arap dilinde yazılmıştır. Bu durum Arap Dili’nin öğrenilmesi ve öğretilmesini kaçınılmaz kılmıştır. İşte bu çalışmada; Osmanlı medreselerinde, eğitim ve öğretim dili olan Arapça’nın, öğretiminin hem medreselerin yapısı hem de eğitim-öğretim metodlarına değinmek suretiyle nasıl ve hangi boyutlarda yapıldığına dair tespitlerde bulunmaya çalıştık.
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, medrese, arap dili öğretimi