Praetorianistic Behavior Forms: An Investigation of School Principals

Authors : Ali BALTACI

Pages : 103-137

Doi:10.14686/buefad.422958

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2019-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Praetoryanizm, askeri veya sivil otoritelerin siyasi ve sosyal kararlarda açık veya gizli olarak aktif bir rol aldığı vesayete dayalı bir yönetim sistemidir. Aynı zamanda praetoryanizm, devlet veya bireyin diğer bireyleri korumak amacıyla onlar adına kararlar alması veya eylemde bulunmasıdır. Praetoryanizmde yönetici, kendisi veya örgüt yararını korumak için yönetileni sınırlayabilir. Bu çalışmanın amacı, okul müdürlerinin praetoryanist davranış biçimlerini gösterme düzeylerinin belirlenmesidir. Bu araştırma, ilişkisel karşılaştırmalı tarama modeli ile tasarlanmıştır. Araştırmanın hedef evrenini, Ankara ilinin 25 ilçesinde resmi ve özel ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan 370 okul müdürü oluşturmaktadır. Araştırmada evrenin tamamına ulaşılarak, “tam sayım” tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen praetoryanizm ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Veriler, betimsel istatistik yöntemleri kullanılarak raporlaştırılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, okul müdürlerinin en çok sahip oldukları praetoryanist davranışın ‘yardımseverlik’ olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca sırasıyla 'otoriterlik', 'yararcılık', ‘zorlayıcılık' ve 'yönlendiricilik' okul müdürlerinin çoğunlukla sahip olduğu praetoryanist davranışlar olarak saptanmıştır. Bununla birlikte okul müdürleri praetoryanizmin ‘olumsuz eleştiri’ ile ‘sınırlayıcılık’ boyutlarındaki davranışlara da kısmen sahiptirler. Okul müdürlerinin praetoryanist davranışları, cinsiyet, eğitim durumu, okul türü ve eğitim kolu (sektör) değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Buna karşın mesleki kıdemin praetoryanist davranışları farklılaştırmadığı belirlenmiştir.
Keywords : Praetoryanizm, Praetoryanist davranış, Okul müdürü