MUSA HORNASİ (MUSA HORANÎ)’NİN TARİH-İ ERMENİSTAN ADLI ESERİ

Authors : Ali CİN

Pages : 11-24

Doi:10.30622/tarr.354329

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2017-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :  Ermeni tarihi üzerine bilinen en eski eser   Musa Hornasi`nin Tarih-i Ermenistan adlı eseridir. Eserin yazarı olan Musa Hornasi hakkında yazılı kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak bilim adamları onun yazdıklarına dayanarak Yunan, Süryani ve Pehlevi dillerini iyi bildiğini ve Mısır, Şam ve İran gibi geniş bir coğrafyada 5. yüzyılda yaşadığını söylemektedirler. Eserin önemli hususiyetlerinden biri Ermeni tarihini milattan önceki dönemlerden efsanelerle başlatması ve eserin eski Ermeni diliyle yani Grabarca ile yazılmış olmasıdır. Eser Ermeni tarihi ile ilgili bilgi bilgilerin yanı sıra tarih boyunca Ermenilerin ve Ermenilerle ilişkide olan milletlerin tarihi hakkında da bilgiler vermiştir. Hornasi`nin eseri üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Ermenistan`ın tarihi büyük şahsiyetlerinin şeceresi, Ermenilerin büyük dedesi I. Haik`ten Makedonyalı İskender`e kadar geçen olaylar anlatılır.   İkinci bölümde Ermenistan`ın tarihi şahsiyetleri, Ermenistan’da Arşakoni Hükümetinin kurulmasını ve üçüncü Tirdad insert ignore into journalissuearticles values(M.S. 318); hükümdarına kadarki dönem anlatır. Üçüncü ve son bölümde ise Ermenistan’ın Tarihî büyük şahsiyetlerinin sonu, III. Tirdad döneminden Arşakoni hükümdarlığı insert ignore into journalissuearticles values(M.S. 428); ve Gerigor’un soyunun ve saltanatının sona ermesine kadar olan dönem detaylı bir biçimde anlatılır.
Keywords : Ermenistan Tarihi, Musa Horani, Musa Hornasi, Ermeni