بررسی داستان کاموس کشانی از منظر نظریه گرایس

Authors : Elaheh KARİMİ

Pages : 160-180

Doi:10.30622/tarr.828948

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2021-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Kamûs Keşânî Destanı, edebiyat ve masal karakterizasyonu açısından Şahnâme’nin önemli uç noktalarından biri sayılmaktadır ki kendi asli ekseninde, diyalog ve iletişim usulüne dakik olarak riayet etmeye orta derecede kararlıdır. Bu destân, Grice’in işbirliği teorisi açısından Şahnâme’nin değerlendirilmesi için uygun bir numunedir. Bu araştırma, kütüphane incelemelerine eğilim ve betimleyici-analizci yöntem ile Kamûs Keşânî Destanı’nı, bahsi geçen teoriyi temel alarak yeniden gözden geçirmiştir. Kamûs’un hikayesi, başlangıcından Rüstem’in eliyle öldürülüşüne kadar, Grice’in dört ilkesi ve alt açılımlarını geçersiz kılan birçok konuyu kendisinde barındırmaktadır. Bunlar Destân’ın asıl kahramanı Tus’un ve düşmanlarının sözlerinde görülmektedir. Ancak her şeyden daha çok kendisini gösteren, Tus’un nicelik, nitelik, bağlantı ve yöntemdeki konuşma ve davranış hatalarıdır. Bu hatalar öyle bir ölçüdedir ki onu yok olma sınırına kadar götürür. Cinayet ile suçlanan destân kahramanı, öldürülen başka bir kimsenin kanının intikamını almak bahanesiyle kendisini kahramanmış gibi göstererek utanç yükünden kurtulmaya çalışmaktadır. Lakin daha büyük bir güç olmadan kurtulmanın mümkün olmadığı bir duruma düşmüştür. Kamûs Destânı’nda şairin mesajı; doğruluk, dürüstlük ve dünyadan gelip geçenlerin işlerine karışmamaktır ki birçok yerde açıkça beyan etmektedir.
Keywords : Kamûs Keşânî, Gricein İşbirliği İlkeleri, Şahnâme i Firdevsi, Anlambilim, Destan