Language Educatıon in “Enderun”

Authors : Nermin GENÇ, Arif GENÇ

Pages : 1385-1413

Doi:10.30622/tarr.1020094

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde saray teşkilatının önemli kurumlardan birini oluşturan Enderun, saray ve devlet görevlisi yetiştirmesinin yanı sıra padişahın özel hizmetlerini yerine getirmekle vazifeli içoğlanlarının eğitim ve terbiye gördüğü mekanın genel adı idi. Enderun’a genelde devşirme yoluyla içoğlanı alınabildiği gibi padişahın doğrudan yetkisi, saray ve devlet görevlilerinin iltiması, herhangi bir sanat dalındaki yeteneği ile dikkat çeken kişiler de Enderun’a kabul edilebiliyordu. Enderun’da bulunan içoğlanlarına çeşitli hocalar tarafından Türk-İslam kültürü, Türkçe, Arapça, Farsça, Tarih, Edebiyat, Mantık gibi dersler verilirdi. Ayrıca ata binme, kılıç kullanma, güreş, ok atma, tomak, cirit oyunları öğretilirdi. Enderun’a kabul edilen içoğlanlarına sadece fiziki ve zihinsel eğitim verilmezdi, aynı zamanda gençlerin sabırlı, dayanıklı, itaatkâr, alçakgönüllü, güzel ahlaklı olmaları için manevi eğitim de verilirdi. Enderun’da son derece katı bir disiplin çerçevesinde yetişen bu görevliler saray içerisinde terfi ederek yükselebiliyor ya da bir gelir veya görev karşılığı saraydan çıkarılarak yerlerine yeni yetenekli, başarılı gençler alınıyordu. Bu makalede Osmanlı Devleti’nde saray ve devlet görevlisi yetiştiren önemli kurumlardan biri olan Enderun ve Enderun’da alınan eğitim hakkında bilgiler verilmiştir. Osmanlı Devleti’nde tercüman odalarının kurulma aşamasına kadar olan süreçte Osmanlı Devleti’nin dil eğitimine bakış açısı, dil eğitimi konusunda nasıl bir yaklaşım sergilediği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Enderun’da bulunan içoğlanlarına dil eğitimi hususunda ne gibi eğitimler verildiği, hangi dillerin öğretildiği, dil eğitiminin Enderun içindeki yeri ve öneminden bahsedilmiştir. Enderun’daki eğitim uygulamaları göz önünde bulundurularak dil eğitimine dair çıkarımlarda bulunulmuş ve bu çıkarımlar modern dünyada ortaya çıkan yabancı dil eğitim teknikleri ile desteklenmiştir. Bu makalenin yazılma amacı kaynakların verdiği bilgiler doğrultusunda Enderun’da dil eğitimi konusunu aydınlatmaya çalışmaktır. Mevcut kaynaklardan yola çıkarak Enderun’da dil eğitimi üzerine bir çıkarım yapılmaya çalışılmış ve hedeflenen çıkarımlar temel alınarak yabancı dil eğitim teknikleriyle Enderun’daki dil eğitimi uygulamaları arasında bir mukayese yapılmıştır.
Keywords : Enderun, Dil Eğitimi, Yabancı Dil, Arapça, Farsça, Osmanlı Devleti, Saray Okulu