Ahmed el-Mar’aşî’nin Hayatı, İlmi Kişiliği ve Eserleri

Authors : Mustafa KESKİN

Pages : 472-486

Doi:10.30622/tarr.1107121

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2022-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Mezhepler arasında ortaya çıkan fikir ayrılıkları ve ihtilaflı durumda olan meseleler, tarih boyunca tartışıldığı gibi Osmanlı dönemi alimleri arasında da yoğun bir şekilde tartışılmıştır. Ancak özellikle Osmanlı döneminde telif edilen eserlerin günümüz latin alfabesiyle yazılmayışı, hatta birçoğunun Arapça olarak yazılmış olması gibi nedenler başta olmak üzere pek çok eser ve müellif günümüz araştırmacılarının ilgisinden uzak kalmıştır. İslâm Mezhepleri Tarihi alanında çok kıymetli bulduğumuz Risâle-i Münciye adlı eserin müellifi Ahmed el-Mar’aşî insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1165/1752); de Osmanlı’nın yetiştirdiği önemli alimlerden biri olmasına rağmen kendisi akademik çalışmalara pek fazla konu olmamıştır. Ahmed el-Mar’aşî, yaşadığı dönem ve bölge açısından olduğu kadar ortaya koyduğu eserler açısından da önemli bir bilim adamıdır. XVIII. yüzyılın ortalarında vefat eden Mar’aşî, döneminin Osmanlı uleması arasında seçkin bir yere sahiptir. Hayatı hakkındaki bilgilerimiz sınırlı olmakla birlikte bize kadar ulaşan eserleri ve ilgilendiği konular dikkate alındığında çağını iyi takip eden ve gelecekte sorun oluşturabilecek konulara önceden çözüm üretme çabasını gösteren bir karaktere sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bu yönüyle de çağdaş bir bilim insanı vasfını hak ettiği kanatindeyiz. Kaynaklar onun vefat tarihi, eserleri, kendisi gibi alim olan bir oğlu ve yaptığı görevler hakkında pek fazla detaya girmeden bilgi vermektedir. Doğduğu ve yaşadığı yere nispetle Mar’aşî, uğraştığı mesleğe nispetle ise Debbâğî insert ignore into journalissuearticles values(sepici, deri tabaklayıcısı); nispeleriyle tanınmaktadır. O, sadece bir konuda değil İslâmî ilimlerin birçok alanında eserler telif etmiştir. Ancak Mar’aşî’nin bu eserleri çeşitli kütüphanelerde kayıtlı el yazması halinde bulunmaktadır. Mar’aşî’nin eserleri günümüzde akademik platformlarda yeteri kadar tanınmamaktadır. Özellikle Kelam ve Mezhepler Tarihi alanında telif etmiş olduğu eser ve görüşleri gerek Hanefîlik ve Mâtüridîlik açısından gerekse inanç çerçevesinde Osmanlı toplumunun o dönemdeki durumunu anlama bakımından son derece kıymetlidir. Kelam ilmi dışında tefsir, mantık ve kıraat ilimlerinde de önemli eserler telif etmiştir. Bu çalışmanın temel amacı Mar’aşî’nin hayatı, ilmî kişiliğin ve eserlerini ortaya koymak suretiyle onu tanıtmak ve ilim çevresinde hak ettiği değeri görmesine katkıda bulunmaktır.
Keywords : Maraş, Ahmed el Maraşî, Debbaği