Üniter Yapıda Merkeziyet ve Adem-i Merkeziyetin Uyumu

Authors : Mahmut BOZAN

Pages : 21-40

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2017-12-04

Article Type : Review Paper

Abstract :Kamu hizmetlerinin tek bir merkezden, merkez hiyerarşisine bağlı organlar eliyle yürütülmesine merkezden yönetim denilmektedir. Yerinden yönetim ise, kamu hizmetlerinin merkezî idareden ayrı, özerk kamu tüzel kişilerinin yönetimine verilmesidir. Bir ülkenin tamamıyla bir merkezden yönetilmesi mümkün olmadığı için devlet sorumluluğu altındaki kamu hizmetlerinin merkezî yönetim ile yerinden yönetim kuruluşları arasında paylaştırılması bir zaruret olarak ortaya çıkmaktadır. Merkeziyet ve adem-i merkeziyet tartışmalarında konunun nirengi noktasını adem-i merkeziyetin keyfiyeti teşkil etmektedir. Zira “idari adem-i merkeziyet” aşırı merkeziyetçiliği tadil için gerekli bir yöntem iken, “siyasi adem-i merkeziyet” ucu federalizme çıkan ve üniter devlet yapısını çatlatan bir uygulamadır. Yapılan tartışmaların halk nezdindeki yankılanmasına bakıldığında aşırı merkeziyetçiliğin tadili ile idari adem-i merkeziyetin güçlendirilmesinin toplumda destek bulduğu söylenebilir. Üniter yapı ise Türkiye’nin tarihi, siyasi ve sosyolojik gerçekliği olup, bu husustaki büyük mutabakat Tanzimat’tan beri bozulmadan devam etmektedir.
Keywords : Merkeziyet, Adem i Merkeziyet, Üniter ve Federal Devlet, Yerelleşme