SİVRİSİNEK KOVUCU TEKSTİL MALZEMELERİ ÜZERİNE BİR DERLEME

Authors : Rumeysa Çelen, Dilayda Kanmaz, Cansu Aras, Serkan Yildiz, Mehmet Tiritoğlu, Sebnem Duzyer Gebizli, Serpil Koral Koç, Esra Karaca

Pages : 351-367

Doi:10.7216/teksmuh.1341597

View : 194 | Download : 142

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Koruyucu tekstiller modern insan hayatının önemli bir parçası haline gelmiştir. Değişen iklim koşulları ve yaygınlaşan bulaşıcı hastalıklar, insanların koruyucu tekstillere olan ihtiyacını arttırmaktadır. Sivrisinekler, pek çok zararlı organizmayı insanlara taşıyan bu nedenle de hastalıklara ve ölümlere sebep olan böceklerdir. Toplum sağlığı açısından önemli bir tehdit kaynağı oldukları için sivrisineklerden korunma yöntemleri büyük önem arz etmektedir. Sivrisineklere karşı en etkili korunma yöntemi ise, tekstil malzemeleri ile kişisel korunmanın sağlanmasıdır. Sivrisinek kovucu maddelerin çeşitli yöntemlerle, konvansiyonel ve özellikle nanolifli tekstil yüzeylerine dâhil edilmesiyle hem yüksek oranda hem de uzun süre koruyuculuk sağlayan ürünler elde etmek mümkündür. Sivrisinek kovucu maddeler içerisinde doğal yağlar, insan sağlığı ve çevresel etkenler nedeniyle önem kazanmaktadır. Ancak bu maddeler uçucu yapıda oldukları için kalıcılıkları sınırlıdır. Bu nedenle, sivrisinek kovucu maddenin kontrollü salımına ve uzun süreli etkili olmasına olanak sağlayan mikrokapsülasyon teknikleri ön plana çıkmıştır. Bu makalede, sivrisineklerden koruma sağlayan tekstil malzemelerinin üretimi ve etkinliği üzerine yapılan çalışmalar incelenerek detaylı bir şekilde sunulmuştur. Ayrıca; sivrisinek kovucu maddelerin ve tekstil yapılarına entegrasyonunun, koruyuculuk ve toplum/çevre sağlığı üzerindeki etkileri tartışılmıştır.
Keywords : Sivrisinek, koruyucu tekstil, mikrokapsül, nanolif, kovuculuk testleri