Uludere-Uzungeçit (Şırnak) yöresinde (Güneydoğu Anadolu Otoktonu Doğu Bölümü) Alt Triyas Yaşlı Çığlı Grubu Kayaçlarının Diyajenez/Metamorfizma Tarihçesi

Authors : Sema TETİKER, Hüseyin YALÇIN, Ömer BOZKAYA

Pages : 323-340

Doi:10.25288/tjb.298058

View : 12 | Download : 4

Publication Date : 2016-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Güneydoğu Anadolu Otoktonu’nun insert ignore into journalissuearticles values(GDAO); Uludere-Uzungeçit insert ignore into journalissuearticles values(Şırnak); bölgesinde Çığlı Grubu’na ait karbonat ve pelitik kayaçların mineralojik özelliklerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çığlı Grubu, alttan üste doğru Yoncalı Formasyonu insert ignore into journalissuearticles values(kireçtaşı arakatkılı dolomit-silttaşı-şeyl);; Uludere Formasyonu insert ignore into journalissuearticles values(dolomit arakatkılı şeyl/karbonatlı şeyl-killi kireçtaşı); ve Uzungeçit Formasyonu insert ignore into journalissuearticles values(çört yumrulu kireçtaşı-dolomitik kireçtaşı-şeyl); ile temsil edilmektedir. XRD incelemeleri ile elde edilen minerallerin bolluk sırasına göre; Yoncalı Formasyonu karbonat insert ignore into journalissuearticles values(kalsit, dolomit);, silis insert ignore into journalissuearticles values(kuvars, moganit);, feldispat, fillosilikat insert ignore into journalissuearticles values(illit, klorit); ve götit; Uludere Formasyonu karbonat insert ignore into journalissuearticles values(kalsit, dolomit);, kuvars, feldispat, fillosilikat insert ignore into journalissuearticles values(illit, klorit, karışık tabakalı klorit-vermikülit/C-V, sadece bir örnekte çok az miktarda kaolinit); ve hematit; Uzungeçit Formasyonu ise karbonat insert ignore into journalissuearticles values(dolomit, kalsit);, silis insert ignore into journalissuearticles values(kuvars, opalCT, moganit);, fillosilikat insert ignore into journalissuearticles values(klorit, illit);, feldispat ve hematit içermektedir. İllit Kübler İndeksi-KI insert ignore into journalissuearticles values(Δ2O);değerlerine göre; Yoncalı Formasyonu ankizon; Uludere ve Uzungeçit formasyonları ise ankizon-yüksek diyajenez derecesini yansıtmaktadır. Klorit Arkai İndeksi insert ignore into journalissuearticles values(AI, *2O); değerleri benzer biçimde ankizondiyajenez derecelerini işaret etmektedir. İllitler 2M 1 ve 2M 1 + 1M + 1M d politipleri sergilemekte olup, b   birim-hücre mesafesi değerleri ideal muskovite yakın bir bileşimi ve düşük basınç fasiyesi koşullarını göstermektedir. Çığlı Grubu kayaçları Diyarbakır-Hazro yöresindeki eşdeğer birimlere göre; kaolinitin ender bulunuşu, moganit ve C-V’in ortaya çıkışı ve çoğu seviyelerde dolomit ve hematitin baskınlığı, ayrıca diyajenez/metamorfizma derecelerinin yüksek olması bakımından farklılık sunmaktadır. Bu durum, Alt Triyas serilerinin bölgesel olarak Diyarbakır-Şırnak yönünde batıdan doğuya doğru daha derin bir çökelme ortamını yansıttığını, volkanik beslenim ve tektonik gömülmeyle daha yüksek olgunlaşma derecesine sahip olduğunu göstermektedir.
Keywords : Arap Plakası, XRD, Fillosilikat