Van Gölü Güney Doğu Bölgesinin Jeolojisi

Authors : Zati TERNEK

Pages : 1-32

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 1953-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tetkik edilen bölgenin başlıca dağları; Artos insert ignore into journalissuearticles values(3475 m.);, Pelli insert ignore into journalissuearticles values(3060 m.);, Arnas insert ignore into journalissuearticles values(3550 m.);, Singer insert ignore into journalissuearticles values(2900 m.);, Vaviran insert ignore into journalissuearticles values(3000 m.); ve Kuvveşehap insert ignore into journalissuearticles values(3500 m.); dağlarıdır. Bölgenin stratigrafisi biraz karışıktır. Stratigrafik vaziyet şu şekildedir: Paleozoik insert ignore into journalissuearticles values(Üst Permien);, Üst Kretase insert ignore into journalissuearticles values(Mastrihtien);, Üst KretasePaleosen, Eosen, Neojen ve Kuaterner`dir. Kuarsitler, Kalkerler, Kristalen Kalker ve şistler Üst Permien`i teşkil ederler. Kalkerler içinde insert ignore into journalissuearticles values(Schwagerina, Parafusulina, Polydiexodina); lar bulduk. Üst Kretase; Konglomera`lardan, levhalı kalkerlerden, Globigerina`lı kalkerlerden ve Radiolaritler`den müteşekkildir. Bu kalker ve grelerde de insert ignore into journalissuearticles values(Globigerina cf. cretacea, Globotruncana linnei d`Orb., Globotruncana cf. stuarti J. de Lapp., Cyclolites krumbecki Stef., Trochosmilia bilobata Mich., Hippurites loftusi Wood, Exogyra columba Lamk., Loftusia elongata, Lagena diffringens J. de Lapp.); fosillerini bulduk. Kesif kalkerlerden, marn gre ve bazi Eruptif sahrelerden müteşekkil insert ignore into journalissuearticles values(Karışık fasies); adını verdiğimiz bir fasies mevcuttur. İhtiva ettiği fosillere göre yaşı Üst Kretase-Paleosen`dir. Başlıca fosilleride: insert ignore into journalissuearticles values(Miliolidae, Nummulites sp., Miscellanea cf. miscella d`Arch., Lithophyllum, Globigerina cf. cretacea, Globotruncana cf. stuarti de Lapp.); olup kalkerler içinde bulunurlar. Bölgedeki Eosen Kalkerlerinde de insert ignore into journalissuearticles values(Miscellanea miscella d`Arch., Alveolina cf. primaeva Reich., Nummulites subatacicus); fosilleri bulunur. Fosillerinin delaletiyle Neojen`e ait arazi; Alt Miosen, Orta Miosen, Umumiyetle Neojen diye ayrılabildi. A. Miosen; konglomeralardan, gre ve kalkerlerden ibarettir. O. Miosen münavebeli gre ve marn tabakalarından müteşekkildir. Bölgede Neojen`in ihtiva ettiği mühim fosiller: insert ignore into journalissuearticles values(Chlamys scabriusculus Font. insert ignore into journalissuearticles values(variete);, Ghlamys cf. rotundata Lamk., Miogypsina sp., Miolepidocyclina burdigalensis, Amphistegina, Lithothamnium); lardır. Kuaterner; alluvion, çimentolanmış teras çakılları ve travertenlerden ibarettir. Tetkik ettiğimiz sahanın başlıca Eruptif sahreleri; andezit, gabro diyabaz, lamprofir, piroksenit ve serpantinlerdir. Bu eruptifler; mahrut, sil ve dayk şekillerindedirler. Paleozoik esnasında volkanik faaliyetler olmuştur. Kretase ve Paleosende bu faaliyetler daha da şiddetli olmuştur. Şariyaj ve Ekaylı bünyelerin mevcudiyeti bölgenin şiddetli tektonik faaliyetler geçirmiş olduğunu gösteriyor. Bu faaliyetler esnasında tektonik breş ve milonitler teşekkül etmiştir. Şariyajların civarında bazı yerlerde insert ignore into journalissuearticles values(bilâhare vukua gelmiş erozyonların tesiriyle); Kretase üzerinde Paleozoik Klipleri görülür. Tersier sonlarına doğru Alp Orojenik hareketleri yavaşlamış, fakat durmamıştır. Hersinien hareketleri Alp orojenisiyle kısmen örtülmüş ve güneyden gelmiştir. Bu kuvvetler genel iltiva istikameti olan N75-80W hattına takriben amutturlar. Ed. Parejas`ın insert ignore into journalissuearticles values(6); Van Yüksek Transversali bölgemizde iki tali kol halinde tecelli eder. Bunlardan birinin Pili dağdan, diğerinin de bölgenin doğu kısmına yakın geçtiği kanaatındayız. Bölgede ekonomik önemi haiz maden kaydedilmemiştir. Biraz hematit ve bakır izlerine rastlanır. Paleozoik saha içerisinde de Barit`e benzer bazı tezahürler vardır.
Keywords : Van Gölü