- Türkiye Jeoloji Bülteni
- Volume:63 Issue:1
- Eckernförder ve Geltinger Körfezlerinin Antropojenik Ağır Metal Kirliliğinin Karot Sedimentlerinde A...
Eckernförder ve Geltinger Körfezlerinin Antropojenik Ağır Metal Kirliliğinin Karot Sedimentlerinde Araştırılması, Batı Baltık Denizi, Almanya
Authors : Mustafa ERGİN
Pages : 21-42
Doi:10.25288/tjb.590966
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2020-01-31
Article Type : Research Paper
Abstract :Bu çalışma, Baltık Denizi’nin batısında 1800’lü yıllardan önce ve sonra artarak gelişen insan faaliyetlerinin insert ignore into journalissuearticles values(tarım, ziraat, kentleşme, yerleşim, savaşlar, sanayileşme gibi); ve soğuk iklimsel dönemlerin izlerini araştırmak amacı ile yapılmış olup, 1978 yılında Almanya’nın Eckernförder insert ignore into journalissuearticles values(EB); ve Geltinger insert ignore into journalissuearticles values(GB); körfezlerinden “SENCKENBERG” Araştırma Gemisi ile sediment örnekleri alınmıştır. Vibrasyon çekiçleme yöntemi ile alınan bozulmamış 2 kutu karotun sedimentleri üzerinde tane boyu, karbonat, organik karbon, element, Pb-210 tarihlendirme ve SEM-EDAX analizleri yapılmış ve sonuçlar istatiksel yöntemler ile de yorumlanıp tartışılmıştır. Körfezlerin zaman zaman suboksik-anoksik koşullarında çökelen gri-siyahımsı balçık çamuru insert ignore into journalissuearticles values(“schlick”); çoğunlukla silikat-aluminyum silikat minerallerinden oluşmaktadır. Karbonat miktarları her iki karotda da düşük insert ignore into journalissuearticles values(çoğunlukla <%3); iken, EB sedimentleri GB sedimentlerine göre nisbeten daha ince tanelidir. Bölgesel özgün kaynak ve ortamsal koşullar her iki körfez sedimentlerinde de yüksek organik madde birikimine insert ignore into journalissuearticles values(%2-6); neden olmaktadır. Ana element miktarlarının çoğu insert ignore into journalissuearticles values(Si, Al, K, Mg, Fe, P); karotlar boyunca önemli değişimler göstermemekte ve litojenik-jeojenik kaynağa işaret etmektedir. Mn, Co ve kısmen P miktarlarının karot boyunca değişimi ise, sedimentde diyajenez ile izah edilmektedir. Cr, Ni, Cu, Pb, Zn,Cd ve Hg miktarları karotların üst seviyelerine doğru artış göstermektedir. Karotlarda üst seviye metal miktarlarının alt seviye değerlerine bölünmesi ile hesaplanan kirlilik faktörleri Hg için 18-76 insert ignore into journalissuearticles values(çok yüksek kirlilik);; Cd için 3,5-4,7 insert ignore into journalissuearticles values(belirgin, yüksek kirlilik);; Zn ve Pb için 2,1-2,9 insert ignore into journalissuearticles values(orta-az derecede kirlilik); ve Cu, Cr, Ni, Co, Mn, Fe için 0,7-1,7 insert ignore into journalissuearticles values(çok az derecede kirlilik); arasında değişen değerlere işaret etmektedir. Özelliklede yüksek metal miktarları insert ignore into journalissuearticles values(CF>2); bölgede 1800’li yıllardan itibaren antropojenik etkilerin varlığını göstermektedir. Karotların üst 4-22 cm derinliklerinde tesbit edilen kömür, kül ve metalik cürufların varlığıda bu görüşü desteklemektedir.Keywords : Baltık Denizi, Almanya, Sediment, Antropojen, Kirlilik