Bireysel Kararların Davranışsal İktisat Açısından Değerlendirilmesi

Authors : Fehim BAKIRCI, Murat SARIKAYA, Ahsen BAYRAKTAR

Pages : 1223-1244

Doi:10.16951/atauniiibd.820995

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2021-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Neoklasik ekonominin, kişileri kısıtlı gelir ile maksimum fayda sağlayabilecek kararlar alabilen ve tam bilgiye sahip ‘rasyonel varlıklar’ olarak tanımlaması günümüzde oldukça tartışmalı bir hale gelmiştir. Ekonomi bilimi, insanoğlunun davranışlarının rasyonelliği üzerine temellendirilmiş olmasına rağmen, günümüz piyasa koşullarında yaşanan bireysel tepki mekanizmaları artık bu durumu pek de kabullenir görünmemektedir. İnsan davranışlarının basitçe formüle edilemeyecek kadar karmaşık yapısı ve irrasyonel sonuçlar verebilmesi günümüzde ekonomi teorilerinin gözden geçirilmesini zorunlu kılmıştır. İnsan davranışlarını matematiksel verilere dayanarak teorileştiren geleneksel ekonominin tersine, insanların psikolojilerini ve sosyolojik yapılarını da analizlere dâhil eden ‘davranışsal iktisat’ iktisatçıların kavramsallaştırdıkları dünyalarını değiştirerek kapsamlı bir perspektiften bakabilmeyi sağlamıştır. Bu çalışma; bireysel kararların davranışsal iktisat perspektifinde nasıl değerlendirilmesi gerektiği ve farklı değerlendirmelerin hangi sonuçları ortaya koyabileceğini açıklamaya çalışmaktadır. Bu amaçla geleneksel iktisatla önemli bir metodolojik farklılığa sahip davranışsal iktisat bakışıyla tüketim, tasarruf ve finansman gibi sıklık derecesi yüksek günlük aktiviteler ele alınmıştır. Çalışma geleneksel ve davranışsal yaklaşımları teorik boyutlu değerlendirerek mukayese etmekte ve literatürdeki örneklerle açıklamaya çalışmaktadır. İnsanların iç dünyasının ve çevresel olayların kararlarını etkileyebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Küçük manipülasyonlarla insanların davranışlarını olumlu yönde değiştirmek mümkündür.
Keywords : Davranışsal İktisat, Rasyonalizm, Bireysel Kararlar