TÜRKİYE’DE SİGARA TÜKETİMİ VE TÜKETİMİ ETKİLEYEN DEGİSKENLER ÜZERİNE BİR MODEL ÇALISMASI

Authors : Nedim DİKMEN

Pages : 1-19

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2010-11-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Özet: Günümüzde tütün ekonomisi bazı ülkeler için çok önemlidir. Dünya genelinde sigara tüketimini kısıtlayan yasa ve engeller olmasına rağmen. Sigara tüketimi sürekli olarak artmaktadır. Özellikle gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkeler sigara tüketiminin artmasında önemli rol oynamaktadır. Gelişmiş ülkelerde ise sigara tüketimi azalmaktadır.Dünyanın en kârlı sektörlerinden biri olan tütün endüstrisi gelişmiş ülke girişimcilerinin öncülüğünde her geçen gün daha modern tekniklerle sigara üretimine devam etmektedir. Türkiye sigara tüketiminde en başta gelen ülkelerden biridir. Son on yıl içinde sigara tüketimi % 52 oranında artmıştır. Ülkemiz bu artış oranıyla dünyada Pakistan’dan sonra ikinci sıradadır. Türk kimliği ve sigara tüketme alışkanlığı adeta özdeşleşerek, sigara geleneksel bir tüketim maddesi haline gelmiştir. Bu makale de amaçlanan, Türkiye’de sigara tüketimine etkili ve önemli sayılan değişkenleri bir ekonometrik model çerçevesinde incelemektir. Çoklu regresyon denkleminde 1); 15 Yaş ve üstü nüfus, 2); Gayri safi milli hasıla insert ignore into journalissuearticles values(GSMH);, 3); Şehir nüfusu önemli değişkenler olarak seçilmiştir. Bu değişkenler ile sigara tüketimi arasındaki ilişki en küçük kareler yöntemiyle insert ignore into journalissuearticles values(EKKY); tahmin edilerek, elde edilen değerler teste tabi tutulup, sonuçlar yorumlanmıştır. Sigara tüketim modelinde, sigara tüketimine etkili değişkenlerin parametreleri ve yapılan istatistiksel testler anlamlı bulunarak, Türkiye’de kentleşme oranının sigara tüketiminin azalmasında önemli derecede rol oynadığı görülmüştür. 15 yaş ve üstü nüfus ve GSMH, sigara tüketimini artıran en önemli değişkenlerdir. Modelde sigara tüketim alışkanlığını değiştirecek ekonomik ve yapısal değişimlerin bir kırılma noktasında olup, olmadığı görülmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak sigara talep modelinin Türkiye için geçerli ve önemli sonuçlar veren bir model olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Tütün Ekonomisi, Sigara Tüketimi, Tütün, Talep, Ekonometrik Analiz, Çoklu Regresyon