Velayet Kararlarında Yürütülen Süreç: Uzmanlar Ne Düşünüyor? Ne yapıyor?

Authors : Sebahat AYDOS, Aysel KÖKSAL AKYOL

Pages : 904-930

Doi:10.33417/tsh.671700

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2020-07-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada boşanma nedeniyle parçalanan ailelerde çocukların velayetine karar verme sürecinde aile mahkemelerinde görevli uzmanların velayete ilişkin değerlendirme sürecini anlamlandırma biçimlerini ortaya koymak amaçlamaktadır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden temel yorumlayıcı desen üzerine kurgulanmıştır. Çalışma grubunu velayete ilişkin değerlendirme raporu hazırlayan ve kartopu örnekleme metodu ile seçilen beş uzman oluşturmuştur. Görüşme tekniğinin kullanıldığı çalışmada, veri toplama aracı olarak ‘Görüşme Formu’ kullanılmıştır. Çalışma sonucunda adliye sistemi içerisinde velayet raporlarının hazırlanmasına ilişkin farklılıkların olduğu, uzmanların çalışma şekillerinin, raporu yazan uzman sayısının, değerlendirme sürecinde yardımcı kaynaklardan faydalanma durumlarının ve raporu hazırlama biçimlerinin mahkemeden mahkemeye değiştiği, bu değişikliğe bireysel farklılıkların yanında mahkeme hâkiminin bakış açısının neden olduğu bulguları elde edilen sonuçlar arasındadır. Bunun yanı sıra velayete ilişkin kararda uzmanların yalnızca kanaat bildirdikleri, son sözü söyleme yetkisinin hâkimlerde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Uzmanlar her ne kadar çocuğun gelişimini ve çocuğun katılım hakkını velayete ilişkin karar verme sürecinde önemsediklerini iddia etseler de çocuğun gelişimsel değerlendirmesine ve çocuğun gelişimsel özelliklerinin kanaati etkileme biçimine yer verilen bir bulguya rastlanmamıştır. Çocuğun katılım hakkı da bu bağlamda yalnızca büyük yaş grubu çocuklarla yapılan görüşmelerde karara etki etmektedir. Aynı zamanda uzmanlar yardımcı kaynak verilerini ve ev ziyaretlerini genel olarak önemsiyor olsalar da sistemin uygun olmaması nedeniyle bu tarz bilgilere ulaşamamaktadır.
Keywords : velayet, boşanma ve çocuk, uzmanlar