XVII. Yüzyılın Ortalarında Gümüşhane (Torul) Kazası

Authors : Bilgehan PAMUK

Pages : 115-144

Doi:10.37879/belleten.2009.115

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2009-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti açısından XVI. yüzyılın sonlarına doğru yaşanan hadiseler, XVII. yüzyılda sistem değişikliğini kaçınılmaz kıldı. Timar sistemi hızla çözülerek işleyemez hale geldi. Timar sisteminin uygulandığı topraklardaki vergilendirilebilir ekonomik etkinliklerin ve insan kaynaklarının yerinde tespit ve kaydını içermesi açısından istatistiksel analize uygun en zengin sayısal veriler sunan klasik tahrir sayımları da işlevselliğini kaybettiinsert ignore into journalissuearticles values(1);. Dolayısıyla iskân, demografi ve vergiler bağlamında çok önemli olan bilgilerin bir arada bulunduğu tahrir defterleri yazımı neredeyse terk edildi. Bunun yanı sıra timar olarak tasarruf edilen mirî araziler mukataalaştırıldıinsert ignore into journalissuearticles values(2);. Bu süreçte timar sisteminin eski önemini kaybetmesiyle birlikte avârız vergisi, merkezî maliye açısından giderek ön plana çıktı. Böylelikle avârız vergisinin tahsili açısından önem arz eden avârız tahrirleri yapılmaya başlandıinsert ignore into journalissuearticles values(3);. Karanlık dönem olarak zikredilen XVII. yüzyıl için mufassal olarak hazırlanan avârız defterleri, Osmanlı sosyal tarihinin çeşitli yönlerden tahlil edilebilmesi açısından kıymetli bilgiler içermekteydiinsert ignore into journalissuearticles values(4);.
Keywords : Osmanlı Devleti, Gümüşhane, Torul, XVII Yüzyıl