Cihângîroğlu İbrâhim Aydın (1874 - 1948)`daki Millî-Mücadele`de Kars ve Atatürk ile İlgili Belgeler

Authors : M. Fahrettin KIRZIOĞLU

Pages : 109-166

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 1984-04-20

Article Type : Research Paper

Abstract :İzahlarını, metin ve asıllarının klişeleri ile sunduğumuz bu belgeler, `93 insert ignore into journalissuearticles values(1877 - 1878); Felâketimiz`den sonra, `savaş tazmînâtı`nın büyük kısmı yerine` Anavatan`dan koparılıp, Yerli - Halkın deyimiyle, `Kırk - Yıllık Karagünler` insert ignore into journalissuearticles values(1877 - 1917 Rus Çarlığı Esâreti); çağını yaşamış bulunan `Kars - Ardahan insert ignore into journalissuearticles values(Oltu dahil); - Batum insert ignore into journalissuearticles values(Artvin dahil);` gibi, `Millî - Mîsâk`ımızda `Elviyei - Selâse` insert ignore into journalissuearticles values( = Üç - Sancak); denilen Anadolu`muzun kuzeydoğu bölgesindeki `Millî - Mücâdele` dönemi ve Kurtuluş sonrasına âittir. Bu bakımdan, tanıttığımız 28 belgeden, birisi insert ignore into journalissuearticles values(`XXIV.`); dışındakilerin hiçbiri, bir Karslı veya `Kırk - Yıllık Karagünler` içinde yetişmiş kimselerin kalemiyle yazılmamıştır. Çünkü, bu Üç - Sancak ve komşusu yerlerdeki Ermeni ve Gürcü gibi `Gayri - Rus Hıristiyanlar`dan asker ve vergi alan Çarlık İdaresi, onların gençlerini kendi mekteplerinde okutuyor, Harbiye, Üniversite ve öteki Yüksek - Okullarında bir `Vatandaş` olarak yetiştiriyordu. Halbu ki, `Müslümân - Türkler`i, kendi masraf ve gayretleriyle, Vakıf’tan ellerinde kalabilen maddî imkânlarıyla Mahalle ve Köyleri`nde, `Medrese` adı verilen, ancak `Kur`âni - Kerîm` ile `İlmihâl ve Mevlid` okuyabilen, `Hâfızlık` mesleğini başaran, harekesiz gazete ve kitapları güçlükle okuyan, imlâsı bozuk ve yanlış `Okur - Yazar` olarak; Erzurum ve Trabzon gibi komşu yerlerde yetişen `İlk - Mektep` görmüşlerin seviyesinden de aşağı bir durumda kalmaya mahkûm etmişti.
Keywords : Cihângîroğlu İbrâhim Aydın, Millî Mücadele, Kars, Mustafa Kemal Atatürk