Mondros Mütarekesi Ertesinde Mustafa Kemal`in Orduya, Siyasete ve İngilizlerin Tutumuna İlişkin Düşünceleri

Authors : Şerafettin TURAN

Pages : 337-346

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 1982-04-20

Article Type : Research Paper

Abstract :30 Ekim 1918`de imzalanan Mondros Mütarekesi`nin uygulanması konusunda Osmanlı Hükümeti ile anlaşmazlığa düşen Mustafa Kemal`in, Yıldırım Orduları Grubu Karargahının dağıtılması ve kendisinin Harbiye Nezareti emrine verilmesi üzerine, 13 Kasım 1918`de İstanbul`a döndüğü bilinmektedir. O`nun başkente varışından `3` gün sonra, 17 Kasım 1918 günkü Minber gazetesinde Mustafa Kemal Paşa ile Mülakat başlığı altında kendisiyle yapı lan bir görüşmenin yayımlandığım görüyoruz. Şimdiye değin derlenmiş olan Atatürk`ün Söylev ve Demeçleri arasında yer almayan bu görüşme, Mustafa Kemal`in, Mondros Mütarekesi`nden kısa bir süre sonra düşüncelerini kamuoyuna açıklayışının ilk örneği olarak dikkat çekici olmasının dışında, içeriği yönünden de büyük önem taşımaktadır. Çünkü M. Kemal bu demecinde özellikle ordu - siyaset ilişkileri ile kuvvetli ordu - ulusal güç kavramları üzerinde durmakta ve ayrıca İngilizlerin Osmanlı İmparatorluğu`na karşı izledikleri siyasaya ilişkin kanaatını, daha doğrusu dileğini açıklamaktadır. Öte yandan bu görüşmenin Minber gazetesinde yayımlanması da ayrı bir özellik taşımaktadır. Çünkü sözkonusu gazete, Mustafa Kemal`in isteği üzerine yayın hayatına girdiği gibi Minber adını da o koymuş ve üstelik gazeteye ortak olmuştu.
Keywords : Mustafa Kemal Atatürk, Mondros Mütarekesi, Milli Mücadele, İstiklal Harbi, İngiliz