Moğultay b. Kılıç’ın Usûl-i Hadîs Bağlamında İbnü’s-Salâh’a Tenkitleri

Authors : Hasan Eryılmaz

Pages : 1-32

Doi:10.56361/usul.1548763

View : 121 | Download : 112

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, İbnü’s-Salâh’ın (ö. 643/1245) Maʿrifetu envâʿi ʿilmi’l-hadîs adlı eserine yönelik eleştirileri ve bu eleştirilerin hadis ilmi üzerindeki etkilerini incelemektedir. İbnü’s-Salâh’ın, hadis usûlü konularını sistematik ve kapsamlı bir biçimde ele aldığı bu eser, yüzyıllar boyunca hadis eğitiminde başucu kitabı olarak kabul görmüş, üzerine birçok şerh, ihtisar ve ikmal çalışması yapılmıştır. Eserin hadis usulü açısından en önemli kaynaklardan biri olarak kabul edilmesi, onu tartışmaların merkezine yerleştirmiştir. Ancak tamamlanmasıyla birlikte bazı bölümlerinin eksik veya hatalı olduğu iddia edilmiş, bu da çeşitli tenkit çalışmaları yapılmasına yol açmıştır. Bu tenkitlerden en dikkate değer olanı, Moğultay b. Kılıç’ın (ö. 762/1361) Islâhu Kitâbi İbni’s-Salâh adlı eseri olmuştur. Moğultay, İbnü’s-Salâh’ın Mukaddime’sinde yer alan bazı konuların yetersiz veya hatalı olduğunu düşünmüş ve bu eseri eleştirel bir bakış açısıyla yeniden ele almıştır. Özellikle sahih hadis kavramı, hadislerin güvenilirliğini belirlemek için kullanılan kriterler ve isnad sistemleri üzerine yaptığı eleştiriler dikkat çekmiştir. Moğultay, bu konularda daha sağlam bir temel oluşturmak amacıyla çeşitli düzeltmeler ve iyileştirmeler önermiştir. Makalede, Moğultay’ın İbnü’s-Salâh’a yönelik eleştirileri detaylı bir şekilde incelenecek, bu eleştirilerin kabul görüp görmediği ve sonraki dönem eserlerine yansımaları değerlendirilecektir. Ayrıca, bu eleştirilerin hadis usulüne katkıları ve eleştirilerin odaklandığı sahih hadis konusu özelinde tartışmalar ele alınacaktır.
Keywords : Hadis, Moğultay b. Kılıç, İbnü\'s-Salâh, Mukaddime, Tenkit