Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Evrim Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Authors : Emrah ÖZBUĞUTU

Pages : 28-43

View : 22 | Download : 7

Publication Date : 2018-04-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Metafor, dilin sembolik amaçlı kullanımına bağlı olarak bir kavram veya durumu başka bir kavram, bir durumla ifade etme biçiminde tanımlanabilir. Bu araştırma fen bilgisi öğretmen adaylarının "evrim" kavramı ile ilgili algılarını metafor aracılığıyla ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 öğretim yılında Siirt üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümde 3. ve 4. sınıflarda öğrenim gören toplam 99 öğretmen adayı oluşturmuştur. Öğretmen adaylarının "Evrim......... gibidir,çünkü.........." şeklindeki formu doldurmaları istenmiştir. Bu formda yer alan ilk boşlukta "evrim" kavramı ile ilgili benzetim yapmaları, ikinci boşlukta ise bu benzetmenin nedenini açıklamaları istenmiştir. Araştırmaya 99 kişi katılmıştır ancak 96 form değerlendirmeye alınmıştır.  Çalışmada, nitel araştırma desenlerinden biri olan olgubilim (fenomenografi) deseni kullanılmıştır.  Elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir.Katılımcılar 58 farklı metafor üretmiştir. Metafor ifadeleri esas alınarak metaforlar ortak özelliklerine ve ortaya koydukları bakış açılarına göre kategorize edilmiş, temalaştırılmıştır ve 6 farklı kavramsal kategori belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda araştırmaya katılan öğretmen adaylarının % 41,66' sı evrim kavramını  " Farklılaşma ve değişimin ifadesi" olarak, %22,92 " Belirsizliğin ifadesi" olarak , % 13,54' ü " Sürekliliğin ifadesi" olarak , % 9,38' i "Bilimselliğin ifadesi" olarak,  % 8,33 'ü " Hayatın ifadesi" olarak, % 4,16 ' sının da "İhtiyacın ifadesi" olarak algıladıkları görülmektedir. Kategorilere ilişkin sonuçlar yorumlanmıştır.  Sonuç olarak evrim kavramının metaforlar aracılığıyla ortaya konulması evrim kavramının daha iyi algılanması açısından önemli olabilir. 
Keywords : metafor, evrim, fen eğitimi, algı