KUR’ÂN’DA MEZHEB-İ KELÂMÎ ÜSLÛBU

Authors : Sabğatullah TAYFUR

Pages : 122-133

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Mezheb-i kelâmî, meramı tutarlı ve güzel bir şekilde ifade etme noktasında kişiye yardımcı olan söz sanatlarından birisidir. Bir kelimeyle bile çok zengin bir anlamı ifade etme fırsatı veren bu üslûp, edebî ilimlerin bünyesinde ele alınsa da birçok ilimle ilişkilendirilmiştir. Onda kelâmcıların kullandığı yöntemler ağır bastığı için bu şekilde adlandırılmıştır. Zira bu yöntemle ileri sürülen iddia, tıpkı kelâmcıların metodu gibi akla dayalı delillerle sunulmakta, karşıt görüşler de çürütülmektedir. Bunun için kullanılacak ifadeler özenle seçilmekte bazen de belli bir mantık silsilesi içerisinde zikredilmektedir. Bütün bunlar edebî bir üslûp çerçevesinde muhataba iletilmektedir. Bu metot, Arap Dili Edebiyatı’nda daha çok şiirlerde kendini göstermektedir. Kur’ân-ı Kerîm ve hadislerde ise genellikle tevhîd esaslarını açıklama, yaratılış ve ahiret hayatının gerçekliğini ispatlama konusunda karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada ilk önce dilsel açıdan mezheb-i kelâmînin analizi ve terim olarak tanımı yapılacaktır. Ardından hangi ilme ait olduğu, niçin böyle adlandırıldığı, kaç çeşidinin bulunduğu ve Kur’ân-ı Kerîm’de geçip geçmediği konusundaki tartışmalara değinilecektir. Daha sonra şiir, nesir, ayet ve hadislerdeki uygulamalarına yer verilecektir. Böylece konunun daha da anlaşılır hale gelmesi sağlanacaktır.
Keywords : Kurân, Tefsir, MezhebiKelâmî, Belagat, Kelâm, Mantık