Divan Şiirinde Savaş Aletleri: Hançer, Kılıç, Ok

Authors : Emel NALÇACIGİL ÇOPUR

Pages : 58-81

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Köklü bir mâzi üzerine inşa edilen klasik Türk edebiyatı, geniş muhteva ve üstün belâgat örneklerinden müteşekkildir. Evvelinden sahip olduğu donanımlar ışığında doğumdan ölüme, tabiat kesitlerinden vuslatsız aşklara, savaşlardan zaferlere kadar sosyal hayatın tüm tezahürleri titizlikle seçilmiş kelimelerle sunularak okuyucusuna edebî zevk verir. Bu bağlamda devlet yönetiminde gazâ bilincini üstün tutan Osmanlı Devleti’nin yetiştirdiği şairler tarafından kaleme alınan divanlarda şüphesiz savaşlar ve savaşa ait konular da şiirlerde fazlasıyla yer almaktadır. Savaş başlığında divanlarda çok fazla işlenen konulardan biri de savaş aletleridir. Konu muhteva itibarıyla oldukça geniş olması sebebiyle çalışma; divan şiirinde ziyadesiyle geçen hançer, kılıç ve ok üzerinedir. Çünkü hançer, kılıç, ok divanlarda savaşları anlatan manzumelerde geçtiği kadar sevgiliye ait pek çok güzellik unsurlarının ve farklı teşbihlerin benzetilen ögesi olmuş savaş aletleridir. Çalışmada farklı yüzyıllara ait yirmi bir divan şairinin eseri incelenmiştir. Hançer, kılıç ve okun zikredildiği beyitler divan tertibinde olduğu gibi önce kasidelerde ele alınarak tarihî şahsiyetler, onların başarıları tanıtılmıştır. Kasideleri müteakiben gazel nazım şeklinde yazılmış şiirlerde çeşitli teşbih unsurları olan mezkûr aletler yorumlanmıştır. Böylece bu çalışmayla alan çalışmalarına katkı sağlayacağımızı umut ediyoruz.
Keywords : Savaş Aletleri, Divan, Hançer, Kılıç, Ok