Kişilik ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri: Kuramsal Bir Çerçeve

Authors : İlhan ÇİÇEK, Ayşe Esra ASLAN

Pages : 137-147

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Çalışmanın amacı ergenlik dönemi içerisinde şekillenmeye başlayan kişlik kavramını kuramsal açıdan açıklamaya çalışmaktır. Kişilik kavramı eskiden beri  üzerinde sıkça çalışılan bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Kişiliğin bireysel olması ve ayırtediciliğinin evrensel olmasına bağlı olarak, kişilik kavramı araştırma konusu olmaya devam etmektedir.  Kişiliğin karmaşıklığından dolayı, literatürde kişiliği açıklmaya çalışan birçok kuramın var olduğu görülmektedir. Bu çalışmada kişilik kavramı alan yazında çokça kullanılan  ayırıcı özellik kişilik kuramı çerçevesinde ele alınmıştır. Bu amaçla öncelikle kişilik ve kişilik özellikleri kavramlarına değinilmiş, ardından ayırıcı özellik kişilik kuramı ele alınmıştır. Ayırıcı özellik kişilik kuramın içerisinde yer alan beş faktör kişilik özellikleri olan özdenetim, uyum, dışadönüklük, nörotiklik ve gelişime açıklık etmenleri açıklanmıştır. Sonrasında literatürde beş faktör kişilik özelliklerinin üst düzey faktörleri olan durağanlık ve esneklik boyutlarına değinilmiştir. Sonuç olarak alan yazında kişilik ile ilgili çalışmaların güncelliğini hala koruduğu ve kişiliğin bir çok yönden incelenme konusu olmaya devam ettiği görülmektedir.
Keywords : Beş Faktör Kişilik Özellikleri, Kişilik, Durağanlık, Esneklik