ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER İÇİN AKADEMİK TÜRKÇE SOSYAL BİLİMLER KİTABININ OKUNABİLİRLİĞİ

Authors : Mustafa Özgün HARMANKAYA

Pages : 250-264

Doi:10.48174/buaad.52.10

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Metinlerin kolaylık ya da zorluğuna ilişkin yapılacak çıkarımlar için kullanılan nicel ve nitel pek çok yönelim vardır. Okunabilirlik de bunlardan biridir. Metinlerin hece, sözcük ve cümle uzunluğu gibi nicel özelliklerinin dikkate alınarak bir metnin okunurluğunun zorluk veya kolaylığına yönelik bir yargıya ulaşılması anlamına gelen okunabilirlik kavramı, ikinci dil öğretiminde metin kaynaklı sorunları tespit etme bakımından önemli bir sayısal veridir. Bu tür verilerin yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan öğretim materyallerinde yer alan metinlere uygulanarak metinlerin seviyeye uygunluğunun belirlenmesi öğretim sürecini geliştirmek bakımından önemlidir. Buna bağlı olarak bu araştırmada Uluslararası Öğrenciler İçin Akademik Türkçe: Sosyal Bilimler ders kitabının okunabilirlik bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Betimsel araştırma tekniğinin kullanıldığı araştırmada veriler Uluslararası Öğrenciler İçin Akademik Türkçe: Sosyal Bilimler ders kitabından elde edilmiştir. İlgili amaç doğrultusunda araştırmacı tarafından metinlerin hece, sözcük ve cümle uzunlukları belirlenmiş; ulaşılan verilere Ateşman ve Çetinkaya-Uzun okunabilirlik formülleri uygulanmıştır. Ortaya çıkan puanlar, formüllerin karşılığı olan düzeylerle eşleştirilmiş ve kolaylık/zorluk bakımından değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda ilgili kitabın okunabilirlik bakımından Ateşman formülüne göre orta güçlükte, zor ve çok zor metinlerden oluştuğu; Çetinkaya-Uzun formülüne göre ise eğitsel ve engelli düzeydeki metinlerden oluştuğu belirlenmiştir. Kitabın akademik Türkçe öğrenen uluslararası öğrencilerin öğretim sürecinde kullanıldığı ve C1 seviyesindeki metinlere ilişkin gerçekleştirilen okunabilirlik çalışmaları incelendiğinde metinlerin hedef seviyeye uygun olduğu belirlenmiştir.
Keywords : okunabilirlik, akademik Türkçe, metin, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi