BÜTÜNLEŞEMEYEN LÜBNAN’DA TEMEL SİYASİ AKTÖR OLARAK DİNİ GRUPLAR

Authors : Rüveyda ANDIRIRBU

Pages : 190-212

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Coğrafi ve siyasi açıdan İsrail ile Suriye arasında sıkışıp kalmış bir ülke olan Lübnan; içerisindeki birçok farklı kimliğin kırılgan yapısıyla, tarih boyunca tam anlamı ile istikrarı yakalayamamıştır. Ülke içindeki etnik ve dini çeşitliliğe; iç savaş, işgaller, suikastlar ve dış devlet müdahaleleri gibi etkenler, ülkeyi bağımsızlıktan uzak, çatışmanın ve kaosun merkezi haline getirmiştir. Siyasi-idari yapısıyla ve bünyesinde barındırdığı çeşitli etnik-dini gruplar ile Ortadoğu’da kendine has özellikleriyle tanınan Lübnan, 1943 yılında bağımsızlığa kavuşmuştur. Ülkedeki toplumsal bütünleşmeye farklı dini ve mezhepsel aktörlerin engel olduğu yapı ulusal kimliğin de oluşmasına engel teşkil etmektedir. Bundan dolayı ülkede, toplumun durumuna göre şekillenen Fransız dönemindeki manda yönetiminden kalma yönetim yapıları uygulanmıştır. Lübnan’da 1932 yılında ilk ve son kez nüfus sayımı yapılmış ve bu nüfus sayımına göre Ulusal paktın kabulünü Marunî ve Sünni ailelerin temsilcileri gerçekleştirmiştir. Ülkenin kuruluşundan günümüze kadar uygulanan siyasal sistem varlığını Ulusal Pakt ve Taif Anlaşması olmak üzere iki önemli belgeye borçludur. Ortadoğu ve siyaset alanında hazırlanıp tamamen teorik bir içeriğe sahip olan çalışmamızın amacı; zaten aşina olduğumuz Müslüman topluluklarının yanında Lübnan bölgesinde yaşayan, ülke siyasetinde etkili olan ve bütünleşmeyi etkileyen etnik ve dinsel grupların analiz edilmesi olmuştur. Ülkede yaşayan belli başlı dini grupların ve bu grupların zaimlik yapısı altında siyasete yön vermesi incelenmiştir. Sosyal yapıdaki düşüncelerin siyaset meydanında mezhep faktörüyle daha da derinleştiği ortamın gösterilmesiyle makalemizin sınırları belirlenmiştir. Yine makalemizin sınırlarını belirlemek amacıyla ülkenin tarihsel süreçte yaşadığı olaylar ve günümüzdeki etkisi, inceleme alanımız içerisinde yer almıştır. Sonrasında ülkedeki toplumsal yapı dini gruplar ve etkileriyle birlikte ele alınmıştır. Buradan hareketle araştırmamızın konusu; Lübnan’da toplumsal bütünleşmeyi etkileyen ve ülkede siyasal istikrarın sağlanmasına engel olan yapının incelenmesidir. Bu amaçla çalışmamız kapsamına giren eserler teker teker incelenmiş, benzer araştırmalar tespit edilerek çalışmanın özgünlüğü korunarak veriler ışığında analizlerimiz yapılmıştır. Ülkedeki kaosu tetikleyen toplumsal yapı referanslarla ortaya konulup, objektif bir değerlendirme ile makale ilgili sonuç elde edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Toplumsal Yapı, Zaimlik, Dini Gruplar, Hizbullah, Bütünleşme