VITICULTURE ON THE ISLAND OF SAMOS AND DELICIOUS–DESIRED MUSKAT WINE

Authors : Arzu BAYKARA TAŞKAYA

Pages : 50-75

Doi:10.52735/bellek.1107496

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Sisam, Ege Denizi’nin güneydoğusunda Rodos, Midilli ve Sakız’dan sonra dördüncü büyük adadır. Sisam Adası bulunduğu yer itibariyle stratejik bir noktadadır ve Osmanlı Devleti bu adaya 1832’de yarı özerk bir duruma getirmiştir. Ada az sayıda Müslüman varlığıyla da dikkati çekmekte, halk tarımla geçimini temin etmektedir. Üzüm zeytinle beraber adanın temel geçim kaynaklarından biridir. Üzümün büyük bir kısmı şarap üretimine ayrılmakta ve yurt dışına başta İtalya ve Fransa olmak üzere satılmaktadır. Adada üzüm bağlarında meydana gelen hastalıklar üzümden elde edilen şarabın da dışarıya satılmasında huzursuzluklar yaşanmasına neden olmuştur. Yine şarabın dışarıya satımındaki diğer sıkıntı gümrük tarifesinin değişikliği, şarapların ispirtoyla beraber satışından dolayı dış ülkelerdeki gümrüklerde vergi oranın yükseltilmesidir. Osmanlı sarayı adanın ürettiği üzümü miri mübayaa olarak kullanmış ve tüketmiştir. Arşiv belgelerinde şarabın satılması için şirketleşme çalışmalarını teşebbüs edilmişse de hayata geçirilememiştir Şarapların İtalya, Fransa, Avusturya ’ya kabul edilmesinde konsoloslar vasıtasıyla alınan şehadetnameler geçerli tutulurken; zamanla gümrüklerde sıkıntı çıkarıldığını ve tahlil istendiği belirtilmiştir. Sisam’ın şarabı nefis tadıyla oldukça talep edilen bir ürün olması dolayısıyla 1892 yılında ABD’ de yapılan Chicago Fuarın’nda da Osmanlı Devleti’ni temsil etmiştir. Makalemizin temel kaynakları Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’nde bulunan evraklar, dönemin istatistikleridir. Sisam’da bağcılık ve bağlara musallat olan hastalıklar ile şarap üretimi ve şarapların dışa satışı hakkında evraklara yansıyan her detay anlatılmıştır.
Keywords : sisam adası, bağcılık, bağ hastalıkları, şarap imalatı