1929 EKONOMİK KRİZİNİN TÜRK BASININDAKİ YANSIMASI

Authors : Rabia YAMAN, Metin KOPAR

Pages : 195-211

Doi:10.52735/bellek.1220484

View : 10 | Download : 14

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumların, ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına giriştikleri faaliyetleri kapsayan ekonomi, aynı zamanda refahla da doğru orantılıdır. Bu iktisadi refahı sağlamak kadar dengede tutmak, sürekliliğini korumak da oldukça önemlidir. Ekonomiyi dengede tutabilmek için ise tam anlamıyla oturmuş bir iktisadi sisteme ve savaştan uzak bir ortama ihtiyaç vardır. Zira tarihteki emsallerinden de görülebileceği gibi savaş, yalnızca savaş taraftarı devletlerin değil, tüm dünya devletlerinin ekonomilerini sarsan bir durumdur. Fakat 1900’lü yılların ilk çeyreği incelendiğinde savaştan uzak bir dünyayla karşılaşmak pek de mümkün değildir. Bu dönemde dünya, birçok savaşla karşı karşıya kaldığı gibi, özellikle I. Dünya Savaşı’yla zorlu bir sürece girmiştir. Ekonomiyi derinden etkileyen bu savaşı en az hasarla atlatan devlet ise ABD olmuştur. Fakat özellikle Avrupa’ya verdiği kredilerin ödenememesi ve beklentilerinin karşılanmaması ABD’yi, büyük krize doğru sürüklemiştir. ABD’de 1929 yılında, borsadaki ani düşüşle patlak veren fakat bunun dışında da birçok sebebi olan kriz, kısa sürede Avrupa’yı etkisi altına almıştır. Dönemin en güçlü ekonomisinin bir anda çökmesiyle başlayan bu krizin Türkiye’de kendine yer bulması da zor olmamıştır. Fakat krizden etkilenen diğer devletlere nazaran bu süreci daha az hasarla atlatan Türkiye’de krizin ayak sesleri, Türk lirasının değer kaybetmesiyle başlamış ve ithalat ve ihracatın düşmesiyle de devam etmiştir. Genç Türkiye’nin karşısına çıkan bu ilk kriz, Türk basınında da uzunca bir süre yer edinmiştir. İlk etapta yalnızca Türk lirasının değer kaybından bahseden gazeteler bir süre sonra krizin Türkiye’yi de etkilediğini vurgulamaya başlamışlardır. Bu çalışmada da 1929-1930 yılları arasında Türkiye’de yayımlanan bazı gazeteler incelenmiş ve ekonomik krizin basındaki yansımalarına yer verilmiştir.
Keywords : İktisadi Politika, 1929 Dünya Ekonomik Buhranı, Türk Basını