FOUCAULT’NUN İKTİDAR KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE TAHAKKÜM İLİŞKİLERİNİN YENİDEN ÜRETİLMESİ: ESRA EROL’DA ÖRNEĞİ

Authors : Öykü Yenen Aytekin

Pages : 1-24

Doi:10.14514/beykozad.1325908

View : 63 | Download : 65

Publication Date : 2024-06-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Realite show programları, televizyon türleri arasında kitleler tarafından en çok ilgi gören türlerden birisidir. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) verilerine göre en çok izlenen programlar arasında yer alan, Realite show programı olarak değerlendirilen evlendirme programlarının izleyiciler nezdinde bu denli çekici olması ve türünün bir özelliği olarak geniş kitlelere ulaşabiliyor olması bu programları disipline edici iktidar mekanizmaları olarak okumanın önünü açmaktadır. RTÜK’ün yayın içerikleri ile ilgili, ailenin güçlenmesi için alınması gereken tedbirler adı altında verdiği kararı sonrasında, bazı programlar yayından kaldırılırken Esra Erol’da programı format değiştirerek yayınlanmaya devam etmiştir. Bu çalışmada Esra Erol’da programında yeniden üretilen söylemler tahakküm ilişkileri bağlamında incelenmiş, Michel Foucault’nun iktidar kavramı çerçevesinde tartışılmıştır. RTÜK kararı öncesi ve sonrası dönemden üçer tane olmak üzere toplamda altı program inceleme kapsamına alınmıştır. İnceleme sonucunda programlarda sunucu, uzman ve loca olmak üzere üç farklı otorite figürü olduğu saptanmıştır. Sunucu, uzman ve locanın onaylanmayı beklediği iktidar konumuna sahip otorite figürü olarak ortaya çıkmıştır. Uzman, bilimsel bilginin temsili olarak yer alırken loca ise toplumsal baskının temsili olarak programlarda yer almaktadır. Karar öncesi ve karar sonrası olarak karşılaştırıldığında ise karar sonrasında yayınlanan programlarda otoriter tavrın daha baskın olduğu görülmüştür. Tahakküm ilişkilerinin her iki dönemde de programdaki aktörler tarafından tekrar tekrar yeniden üretildiği saptanmıştır.
Keywords : Evlendirme programları, otorite, tahakküm, iktidar