TÜRKİYE’DE ÇOK PARTİLİ DÖNEMİN İLK YILLARINDA KADIN SİYASETÇİ OLMAK: MÜFİDE İLHAN ÖRNEĞİ

Authors : Nesli Özkay Dikkaya, Fahriye Dinçer

Pages : 51-78

Doi:10.14514/beykozad.1423037

View : 5 | Download : 0

Publication Date : 2024-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’nin 1945 yılında çok partili hayata geçmesi ve 1950 yılında iktidarın el değiştirmesi Türkiye siyaseti için bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. Bu yeni dönemin ilk yerel seçimlerinde, Demokrat Parti’nin (DP) Mersin’deki (İçel) galibiyeti ile birlikte Müfide İlhan Belediye Meclisi tarafından başkanlığa seçilmiş ve 8 Eylül 1950 tarihinde Türkiye\\\'nin ilk kadın il belediye başkanı olmuştur. İlhan, başkan olduğu süre boyunca aktif bir siyasi faaliyet yürütmüştür, ancak Belediye Meclisi ile yaşadığı bazı anlaşmazlıklar nedeniyle 12 Aralık 1951\\\'de bu görevinden alınmıştır. 1954 yılına kadar Mersin Belediye Meclis üyeliğine devam etmesine rağmen DP yönetimi ve il teşkilatı ile yaşadığı bazı sorunlar neticesinde partiden de istifa etmiştir. İstifasının ardından yine siyaset içinde kalmış, 1954 yılında Mücadele isimli bir gazete çıkarmış ve DP’den ayrılan bazı isimlerle beraber Müstakilleri Destekleme Cemiyeti’ni kurmuştur. Bu çalışmada Müfide İlhan’ın bir kadın siyasetçi olarak başkanlığı nasıl deneyimlediği, görev süresince ve sonrasında ne gibi sorunlarla karşılaştığı, dönemin siyasi çevrelerinden ve basınından ne gibi tepkiler aldığı ve bu tepkiler ve problemler karşısında kendisini nasıl ifade ettiği aydınlatılmaya çalışılmıştır. Öncelikle bu çalışma için İlhan’ın aktif olarak siyaset içinde olduğu döneme ilişkin çeşitli haber ve köşe yazılarının bulunduğu süreli yayınlar en temel kaynaklar olmuştur. İkinci olarak, İlhan’ın DP’den ayrılış sürecini ve Müstakilleri Destekleme Cemiyeti’nin kuruluş ve gelişim süreçlerini ortaya çıkarmak için Müfide İlhan’ın kurup yönettiği Mücadele gazetesi incelenmiştir. Ayrıca Müfide İlhan’ın Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi’nde bulunan kişisel arşivinden de faydalanılmıştır. Müfide İlhan\\\'ın deneyimleri, dönemin siyasi ikliminde kadın siyasetçilerin hangi tür zorluklarla karşılaştıklarına, gazetelerde nasıl değerlendirildiklerine ve temsil edildiklerine dair önemli ipuçları sunmaktadır.
Keywords : Müfide İlhan, kadın Belediye Başkanı, Demokrat Parti, kadın temsiliyeti, Mücadele Gazetesi, Müstakilleri Destekleme Cemiyeti