An Uncompleted Attempt at the End of the Nineteenth Century: The Shipping Company of Sakarya River

Authors : Ömer KARAOĞLU

Pages : 1-23

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2016-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :XVII. yüzyıl ve izleyen dönemler, deniz ticareti yoluyla ticari kapitalizmin genişlediği yıllardı. Osmanlı egemenliğini sarsan bir dizi gelişme yaşanırken Akdeniz ticaretinde batı etkinliği arttı. XIX. yüzyı- lın başlarından itibaren batı ekonomileriyle bütünleşme ile birlikte dış ticaretin ve mali bağımlılığın genişlediği görüldü Bu süreçte batı ülkeleri, deniz ulaşımı ve gemi teknolojinde önemli gelişmeler yaşadı. Buharlı gemiler, batı üstünlüğünü kapitalizmde yeni bir evreye taşıdı. Osmanlı Devleti, reformlarla bu yeni süreçte direnç geliştirmeye çalış- tı. Tanzimat reformları çerçevesinde Anadolu’nun su kaynaklarının ıslahı ve tarımsal topraklara zararlarının engellenmesi amaçlandı. Ülke ekonomisine katkı sağlamak amacıyla bu nehirlerden yararlanma amaçlı bayındırlık hizmetleri gerçekleştirildi. Nehir taşımacılığı çoğu kere başarısızlıkla sonuçlandı. Eski gemi teknolojisi rüzgâra bağımlıydı. Fırat, Dicle, Nil ve Tuna gibi nehirlerde taşımacılık yapılabilmekteydi. Sakarya nehri gemi işletmeciliği, Osmanlı ülkesinde yarım kalan girişimler arasında idi. I. Abdülaziz (1861-1876) döneminin sonlarına doğru gerçekleşen bu girişim için bir imtiyaz verilmiş ancak yasal süre içinde işletme faaliyete hazır hale getirilememişti. Bu çalışma bu yarım kalan deneyimi konu almaktadır
Keywords : Nehir Taşımacılığı, Sakarya Nehri, İmtiyaz Sözleşmesi, Nafia