Arap Edebiyatında Suʿlûk Şairlerin Şiir Temaları

Authors : Adem DOĞAN

Pages : 163-191

Doi:10.34085/buifd.672950

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 2020-06-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Arap yarımadasında Câhiliye döneminden Birinci Abbasî dönemine kadar toplumdaki siyâsî, sosyal ve ekonomik durumların yarattığı problemler sonucunda suʿlûk (fakir, eşkıya) şairler türemiştir. Bu suʿlûk şairlerden bazıları ortak mülkiyeti ve sosyal adaleti savunmuşlar ve elde ettiklerini fakirlerle paylaşmışlardır. Diğer bir kısmı ise daha çok kendi menfaatleri doğrultusunda hareket etmişlerdir. Çölü mesken tutan bu suʿlûk şairler düşüncelerini gerçekleştirmek için zenginlere ve ticaret kervanlarına baskın düzenlemişlerdir. Sadru’l-İslâm döneminde İslâmiyet’in gelişiyle birlikte toplumda gerçekleştirilen iyileştirmeler sonucunda suʿlûk şairlerin ortaya çıkmasında önemli ölçüde bir yavaşlama olmuşsa da Emevîler ve Abbasîler döneminde tekrar yükselişe geçmiştir. Suʿluk şairlerin ortaya çıkışında etkili olan siyâsî, sosyal ve ekonomik durumlar her dönemde birbirinden bazı farklılıklar arz etse de onların şiirlerinde işlenen temaların çoğunun ortak olduğu görülmektedir. Bu çalışmada Cahiliye döneminden Abbasîler dönemine kadar suʿlûk şairlerin şiirleri mercek altına alınarak ana temaları belirlenmeye çalışılmıştır. Toplamda on üç ana tema belirlenmiştir. İlk önce temalar ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. Daha sonra Câhiliye, Sadru'l-İslâm, Emevîler ve Abbasîler döneminden temaya uygun örnek şiirler bulunup işlenmiştir.
Keywords : Arap Edebiyatı, Şiir, Şair, Suʿlûk Şair, Şiir Teması