Müfessir ve Dilbilimcilerin İbn Amir Kıraatine Dilbilimsel ve Eleştirel Yaklaşımları

Authors : Rıfat ABLAY

Pages : 39-51

Doi:10.34085/buifd.772869

View : 8 | Download : 5

Publication Date : 2020-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bazı müfessir ve dil bilimciler, eserlerinde sahih olarak kabul görmüş ve kıraat-ı seb‘a diye ifade edilen kıraatlere eleştirel yaklaşmışlardır. Kıraatlere eleştirel yaklaşmanın temelinde, Basra ve Kûfe dil ekollerinin Arap dilinin kurallarını belirlemede izledikleri farklı yöntemlerin etkisi yatmaktadır. Basra ekolüne mensup âlimler literatürde sahih olarak kabul edilen bazı kıraatler için dil kurallarına uymadığı gerekçesiyle lahn yakıştırması yapmış ve bazılarını da dilsel birtakım nedenlerden dolayı zayıf veya merdut görmüşlerdir. Basralı âlimlerin eleştirdiği kıraatlerden biri de İbn Amir kıraatidir. Söz konusu ekole mensup âlimler, sahih nakille gelen kıraatler konusunda hataya düşmemek için zamanla, uydukları dil kurallarında ya revize yoluna gitmişler ya da belirledikleri kurallara aykırı görülen kıraatler için tevilde bulunmuşlardır. Söz konusu âlimlerin sahih kıraatlerle ilgili sergiledikleri bu tutumlar, kendi dönemlerindeki veya onlardan sonra gelen bazı âlimlerin eleştirisine maruz kalmıştır. Bu çalışmada, Basra dil ekolü öncülerinin ve bu ekolün görüşlerini benimseyen âlimlerin sahih kıraatler konusunda sergiledikleri eleştirel yaklaşımın nedenleri üzerinde durulacaktır. Ayrıca bu âlimlerin tutumunu eleştiren başka âlimlerin görüşlerine de yer verilecektir.
Keywords : Kıraat, Dil, Basra Ekolü, Küfe Ekolü, , İbn Amir