Antik Çağdan İslâm Dünyasına: Mantığın Felsefe Karşısındaki Konumuna Dair Tartışmalar

Authors : Alaattin TEKİN

Pages : 126-138

Doi:10.34085/buifd.1165023

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Mantık, ilk defa Aristoteles tarafından sistemli bir şekilde incelenmiştir. İlginç olan ise kendisinin bu disiplin için mantık insert ignore into journalissuearticles values(logikhe); terimini değil “analitik” terimini kullanmış olmasıdır. Bu disiplin için “analitik” terimini kullanmasına sebep olarak onun bu kavramla düşüncenin sûretleri üzerinde durması ve onları bir nevi “analiz” etme amacını gütmesi olduğu söylenebilir. Analitik olarak belirlenen bu disiplin için kaynaklarımıza göre ilk defa Alexandre of Afrodisias tarafından bugünkü mantık anlamında logikhe ya da logic teriminin kullanıldığı ve Organon insert ignore into journalissuearticles values(instrument); olarak ifade edildiği söyleyenebilir. Organon; instrument, alet veya araç anlamlarına gelmektedir. Organon terimi bu sayede Aristoteles’in mantık alanında ortaya koyduğu eserleri bir külliyat olarak karşılayan özel bir isme evrilir. Ayrıca organon terimi, mantığın felsefe karşısındaki konumunu da belirler. Yani mantık, felsefenin bir kısmı mı, bir aleti mi yoksa hem bir kısmı hem de bir aleti mi şeklinde vuku bulan tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Biz de çalışmamızda meselenin tarihsel arka planını ortaya koyarak bu konuda Platoncular, Aristotelesçiler ve Stoacılar olmak üzere üç temel felsefî ekolun görüşlerini şarihler bağlamında ele alıp değerlendireceğiz.
Keywords : Felsefe, Mantık, Platon, Aristoteles, Stoacılar, Organon, Alet, Kısım